Tüp bebek uygulamaları çok sayıda yumurta üreterek en kalitelerini seçmeyi amaçlar. Bunun için ilaç ve iğnelerle istenilen şartlarda yumurta üretmek mümkün olabiliyor. Bu ilaçların ileri yönelik çok önemli yan etkileri olmadığı belirtiliyor. En önemli yan etkisi vücut su topladığı için kilo artışına neden olabiliyor.
Bu şekilde yumurtaların uyarımı ile belli olgunluğa ulaşmış yumurtalar elde edildiğinde yumurtaların çatlamasını sağlamak amacıyla çatlatıcı iğneler yapılır. İğne uygulamasından sonra 36 saat içerisinde yumurta toplama işlemine başlanır.
Tüp bebekte yumurta toplama işlemi zor bir işlem midir?
Yumurta toplama işlemi hastanede steril ortamda vajinal ultrason ile birlikte yapılır. Lokal anestezi uygulanarak yapılan bir işlemdir. Eğer anestezi uygulanmazsa bu uygulama anne adayına çok acı verebilir. Bazı tüp bebek merkezleri genel anestezi yapmaktadırlar. Bazı hastalar ise anestezi istememektedirler. Hâlbuki anestezinin yumurtalara hiç bir zararı yoktur. Şayet işlem anestezi ile olmazsa anne adayının canı çok yanar ve rahat olamaz. Tüp bebek uygulanan hasta hazırlandıktan sonra vajinal ultrason işlemine başlayarak bir iğne yardımıyla yumurtalığa ulaşılır. Tek tek bütün foliküllere girilerek özel araçlarla ısıtılan tüplerin içerisine alınır.
Bu işlemler anne adayına zarar verir mi?
Tüp bebek uygulanırken mikroskop ile incelenen tüplerde yumurta bulunmazsa işlem tekrar edilir. Tüp bebek uygulamasını gerçekleştirmek için yumurtalar elde edilinceye kadar işleme devam edilir. Bu yapılan işlemler anne adayına zarar verecek işlemler değildir.
Tüp bebek tedavisindeki bu işlem yaklaşık olarak 20-25 dakika sürebilen bir işlemdir. Yumurta toplama işlemi komplikasyonlara yol açma durumu çok küçük bir orandır. Oluşabilecek komplikasyonların arasında en çok vajinal duvarı işlem sırasında kullanılan iğneden kaynaklanabilecek bir kanama oluşabilir. Bu durum da işlem sırasında oluşabileceğinden dolayı hemen yapılacak tampon sayesinde kontrol altına alınabilir. Enfeksiyon oranı ise önemsenmeyecek kadar küçük bir orandadır. Fakat yine de anne adayı dikkatli olmalı ve steril hijyenik ortamları tercih etmelidir.
Tüp bebekte yumurta toplama işlemi sonrası neler olur?
Tüp bebekte yumurta toplama işlemi bitiminde anne adayı kısa bir süre dinlendikten sonra evine gidebilir. Yalnız en az bir gün dinlenmelidir. Çok hareketli olmamaya dikkat etmeli, sigara ve alkolden kesinlikle uzak durmalı, duşu en az 24 saat sonra yapmalı, cinsel ilişkide katiyen bulunmamalıdır. Bir miktar ağrı olması doğaldır. Bu durumlarda doktorun önereceği parasetemol içeren bir ağrı kesici kullanılabilir. Hafif bir kanama olması da normaldir. Ağrılar kesilmezse doktoruna başvurmalı ve gerekli müdahale yaptırılmalıdır. Bazen ağızdan alınan ağrı kesiciler yeterli gelmeyebilir. Bu gibi durumlarda iğne ile ağrı kesici enjekte edilmeli ve ağrı kesicinin direk kana karışması sağlanabilmektedir.
Ağrı kesicilerin yetmediği gibi durumlarda neler yapılması gerekir?
Ancak fazla ağrı, kanama, yüksek ateş, iki günde 1 kilodan fazla alımı ve idrar yapamama, kabızlık gibi durumlar da oluşabilir. Bu durumlarda da direk acil olarak doktora başvurmak gerekir.
Jin.Op.Dr. Serdar Koç
Kadın Hastalıkları ve Tüp Bebek Uzmanı