Genel olarak yapay rahim ismi ile anılan; anne adayının rahminin iç kısmına yerleştirilen doku örneğinin genel bir tanımı olmaktadır. Özellikle tüp bebek tedavi yöntemi çocuk sahibi olmak isteyen çiftlere pek çok çözüm sunan ve üreme konusun da oldukça büyük katkıları olan tedavi çeşitlerini de sunmaktadır. Bebek sahibi olmak isteyen çiftlere normal tüp bebek tedavisi uygulanmış ve sonuç alınamamış ise “yapay rahim” tekniği kullanılarak daha olumlu sonuçlar elde edilebilmektedir.
Genellikle anne adayının âdetinin 21. Günü rahmin iç kısmından doku örneği alınır. Daha sonra alınan bu doku örneği laboratuvar ortamın da incelenerek miktarı da arttırılır. Sonraki işlem de ise bu doku örneği dondurulur. Bu sıra da çiftler de tüp bebek tedavi sürecine de başlarlar. Tüp bebek tedavisi aşamalarında yumurta toplama gününe gelindiği zaman önceden alınarak dondurulan rahim dokusunun çözünmesi sağlanır ve yapay rahim de oluşturulur. Özellikle laboratuvar ortamın da döllenme sağlanır.
Döllenme sonrasın da meydana gelen embriyolar hazırlanan yapay rahmin içerisine bırakılarak olgunlaşması sağlanır. Ayrıca bu yöntem anne adayı için hiçbir risk teşkil etmez ve zorlayıcı bir işlem değildir. Hatta çiftler açısından oldukça büyük ümit veren bir yöntemdir. Ancak bu tedavinin yapılabilmesi için kurumun gerekli donanımlara da sahip olması gereklidir. Çünkü tüp bebek tedavisin de kullanılan yapay rahimyönteminden faydalanılması için kurumun donanımı ve hekiminin de tecrübeli olması oldukça büyük önem taşımaktadır.
Peki, yapay rahim yönteminin uygulanması için gerekli olan durumlar nelerdir?
Genel olarak her hastanın kısırlık sorunu için yapay rahim yönteminin uygulanılması düşünülemez. Öncelikle başvuran hastalar hem anatomik hem de oluşan rahatsızlıkları bazın da ayrı değerlendirilmeye alınmaktadırlar. Daha sonra hasta için en doğru yöntemi de bu konuda oldukça deneyim sahibi ve tecrübeli hekim verecektir.
Tüp bebek tedavisinde yapay rahim yöntemi uygulanabilecek hastalar;
- Özellikle 40 yaşın üzerin de ve çocuk sahibi olmak isteyen anne adayları,
- Daha önceden tüp bebek tedavisi uygulanmış fakat anne adayının rahmine bağlı olarak meydana gelen sıkıntılardan dolayı başarı sağlanamayan anne adayları için yapay rahim yöntemi uygulanabilir.
- Eğer anne adayının FSH değeri normalin üzerin de çok yüksek ise yapay rahim yöntemi kullanılabilir.
- Uygulanan medikal tedaviye hiçbir şekil de cevap vermeyen ya da kısmen cevap veren, ancak hiçbir şekilde aşama kaydedilmemiş anne adayları için yapay rahim yöntemi kullanılabilir.
Yapay rahim yönteminin başarı yüzdesi kaçtır?
Genel olarak tüp bebek tedavisin de yapay rahim yönteminin kullanılması ile başarı şansları oldukça arttırılmıştır. Ayrıca transfer öncesi ve sonrası olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Anne adayının rahmine transfer öncesin de embriyoların gelişmesindeki başarı oranları %68 ve enjekte edilerek tutunmuş olan embriyolar da ise %50 oranın da başarı elde etmek mümkündür.
Jin.Op.Dr. Serdar Koç
Kadın Hastalıkları ve Tüp Bebek Uzmanı