Umut, duygusal yaşam için gereklidir. Daha iyi bir geleceğe inanmak için bir fırsat olduğunda, insanların yaşayabileceği canlandırıcı bir duygudur. Gelecekte iyi bir şey için kendinden emin ancak belirsiz bir beklenti ile karakterize edilen dinamik, çok boyutlu bir yaşam gücüdür.
Umut, başkalarıyla ilişkilerin karşılıklılığına, kişisel yeterlilik duygusuna, baş etme becerilerine, psikolojik iyi oluşa, yaşamın bir anlamı ve aynı zamanda mümkün olduğu duygusuna dayanan geleceğe yönelik olumlu bir beklentidir; umut eden kişi olumlu sonuçlar deneyimlemeyi umar.
Umut, psikolojik belirtilerin azalması, psikolojik sağlamlığın artması ve bireyi engellerden ve geri dönüşlerden koruyucu işlevleri ile yaşam kalitesini artırıcı bir öneme sahiptir.
Gelişim dönemlerine göre umut şöyle özetlenebilir:
• 0-2 yaş umut kavramı: Umudun gelişimde bakım veren ile güvenilir bir bağ kurmak önemlidir. Güvenle kurulan bir bağ çocukları istedikleri hedeflerin peşinden gitme ve güçlenme duygusu verir.
• 3-6 yaş umut kavramı: Bu dönemde umut, bir kişinin kendi hedeflerinin peşinden koşmasının, hedefine ulaşmak isteyen diğer bireylerle aynı sosyal çevrede olduğu gerçeğinin farkındalığını artırması ile mümkündür.
• 7-12 yaş umut kavramı: Bu dönemde çocukların zihinsel kapasiteleri de artar. Bu artış hedef temelli düşünce yapısı üzerinde olumlu bir etki yapar; öyle ki çocuklar net bir biçimde hedefleri ve hedefleri izlenecek yolları hayal edebilirler. Çocukların zihinlerinde umut temelli düşünce yapıları mevcuttur.
• 13-18 yaş umut kavramı: Bu dönemde gelecekten umutlu olmak bireylerin yaşamla ilgili olumlu bir düşünce ve duygu durumu içinde olduklarını göstermekle birlikte, bireyin kendisi ile ilgili duygu ve düşüncelerinde de olumlu yönde bir değişim yaratabilir.
Duygu Aydın
Psikolog
