Okul çocuğa akademik beceriler kazandırmanın yanı sıra kendisinin kimlik- kişilik gelişiminde ve sosyalleşmesinde büyük öneme sahiptir. Okula yeni başlayan çocukların ilk başarı veya başarısızlıkları eğitim yaşantılarının sonraki aşamalarına yön vermesi açısından oldukça önemlidir. Okula başlama ile birlikte özgül öğrenme güçlüğü tanısından şüphelenme veya erken müdahale için tespit edilme önceki gelişim dönemlerine göre daha çok karşılaşılan bir dönem olmaktadır.
Özgül öğrenme güçlüğü; normal veya normalin üstünde bir zekaya sahip, duyusal problemi olmayan, herhangi bir psikiyatrik veya nörolojik tanı almamış olan çocuklarda rastlanan; çeşitli genetik ve çevresel etmenlerin rol oynadığı, biyolojik temele dayanan ve nöro-gelişimsel tanı alan bir farklılıktır. Özel bir akademik alanda belirgin bir farklılığın varlığı (okuma, yazılı anlatım, matematik) ile tanımlanmaktadır.
Disleksi: Akıcı okuma ve okuduğunu anlama sorunlarıyla kendini gösteren nörolojik temelli bir öğrenme farklılığıdır. Disleksi tanısı, çocuğun okuma başarısı zeka düzeyinden belirgin oranda yetersizse konulur. Bu çocuklar dil ve ifade anlamında güçlük çekmektedirler. İşitsel kavrama becerileri zayıftır. Sözel okumalarında birçok hata yapabilirler bunlar; atlamalar, eklemeler ve kelimelerin çarpıtılması ile karakterizedir. Okuma hızı yavaş ve buna bağlı olarak okuduğunu anlama zayıftır. Disleksi tanısına sahip olan çocuklar genellikle okumaktan ve yazmaktan hoşlanmayıp kaçınırlar.
Disgrafi: Yazmak için gerekli motor becerileri ve yazılı anlatım için gereken düşünme becerilerini öğrenmekte görülen bir güçlüktür. Disgrafili çocuklar genellikle yazım bozukluğu ve yazılı ifadede zorluk yaşarlar. Bakarak yazabilmelerine karşın dikte ederek yazmada zorluk yaşarlar. Kelime seçimleri hatalı ve uygunsuz, paragrafları düzensiz, hecelemeleri daha zor ve sözcük dağarcıkları daha kısıtlı olur.
Diskalkuli: Temel aritmetik gerçeklerin öğrenilmesinde, sayısal büyüklüğün işlenmesinde ve doğru hesaplamalar yapılmasında bozulmalarla karakterize edilen belirli bir öğrenme güçlüğüdür. Matematiğe karşı endişe ve olumsuz tutumlar oluştururlar. Rakamları ve aritmetik sembolleri tanımada veya doğru yazmada güçlük yaşarlar.
Anne- baba ve çocuk açısından en olumlu yaklaşım, anne babanın sorunu kabul ederek çocuğa nasıl yardım edeceğini öğrenip yardım yoluna geçebilmesidir. Bu süreçte uzmandan yardım almak önem taşımaktadır.
Anne ve Babalar Nasıl Destek Sağlayabilir ?
- İlk olarak Özel Öğrenme Güçlüğü hakkında bilgi sahibi olmaya çalışın. Çocuğunuzun yakın çevresine ve öğretmenine bu konu hakkında bilgi verin. Öğretmen ile sonraki süreçte iş birliği içerisinde olun.
- Bu tanıya sahip olan çocukların çoğu durumun farkındadır fakat izah etmekte sorun yaşamaktadır. Bu sebeple kendisini kötü hissetmekte ve motivasyonu azalmaktadır. Çocuğunuzun öz güven ve motivasyona sahip olmasını sağlamak amacıyla çocuğunuzun takdir edilecek özelliğini keşfedin ve çocuğunuzu bu şekilde motive edin.
- Çocuğunuzun evde ki günlük çalışma ortamının sessiz ve düzenli olmasına özen gösterin. Dikkati dağıldığında kısa molalar vermesini sağlayın.
- Evde sesli ve sessiz okuma çalışmaları yapın. Okuma alışkanlığı kazandırmak amacı ile evde herkesin katıldığı okuma saati oluşturabilirsiniz.
- Dikkat becerilerini geliştirmek amacıyla aynı şekilde evde herkesin katıldığı kelime türetme oyunu, scrabble gibi kelime ve dikkati birleştiren oyunlar oynayabilirsiniz.
Ahsen Nur Dağ
Çocuk Gelişim Uzmanı
