Muhakkak hepimizin etrafında "mitoman" insanlar vardır. Sürekli neden yalan söylediğini anlamaya çalışırız ve bir türlü sebebini bulamayız.
Dürtü kontrol bozukluklarının altında sayabileceğimiz mitomani, yalan söyleme hastalığıdır ve bu rahatsızlığa sahip kişilere mitoman denilir. Mitomaniye sahip kişiler, diğer insanlara bir nedeni olmadan, amaçsızca yalan söylerler ve bir süre sonra bu yalanlara kendileri de inanmaya başlarlar. Bu kişiler ciddi boyutlarda yalanlar uydurur, günlük iletişimleri içerisinde sürekli yalan üretir, bu yalanlara çevresindekileri de inandırmak için ellerinden geleni yaparlar.
Mitomani hastalığının yaygın sebepleri nelerdir?
- Dikkat çekmek için olayları abartma ve dramatize etme,
- Yalanlarla toplumda kabul görme çabası,
- Doğru söylediğinde inanılmaması ve olumsuz sonuçlarla karşılaşması,bunlarla baş etme mekanizmasının düşük olması,
- Aşağılık kompleksi,
- Sürekli onay alma,kabul görme ihtiyacı,
- Kişilik bozukluğuna sahip olması(narsistik ve histriyonik bozukluklarda yaygın olabilir)
- Çocukluk dönemi, büyüdüğü aile ve çevre etkileri.
Mitomani hastalığının tanı ve tedavisi
Mitomani hastalığına sahip kişiler,bunun hastalık olduğunu çoğu zaman kabul etmez ve tedaviye ihtiyaç duymazlar. Onlar yalan söylemeleriyle ilgili kendileriyle konuşulduğunda, kendi açılarından nedenler bulur ve hasta değil haklı olduklarını düşünürler. Genelde yakınları bu durumu farkeder ve destek alınması için konuşur. Bu yüzden yakın çevrelerinin desteği çok önemlidir.
Kişi tedavi için psikoterapi almalı ve dürtü kontrolle ilgili sorunun çözülmesi için gerekiyorsa ilaç kullanmalıdır. Psikoterapide, mitomani hastası kişiyle onu bu davranışa iten tüm süreçler ele alınır ve karşılıklı güven,işbirliği ile bu problem çözümlenebilir.
Yeliz Aydın İlhan
Uzman Klinik Psikolog