1986 yılında İngiliz Pediatri Birliği gelişimsel değerlendirmelerin her sağlam çocuk muayenesinde yapılmamasını, ancak gelişimsel öykü alınmasını, çocuğun gözlemlenmesini ve ailenin gelişimle ilgili kaygıları ve izlenimleri üzerinde durulması gerektiğini vurgulamıştır. Amerikan Pediatri Akademisi ise doğumdan itibaren tüm çocukların gelişimlerinin düzenli olarak izlenmesini önermektedir (AAP, 2001).
Gerek her çocuğun gelişiminin izlenmesi, gerek risklerin ve gecikmelerin erken saptanmasının önemi artık dünyada ve ülkemizde bilinmektedir. Kronik hastalıkların bu denli sık görülüyor olması ülkemizde de gelişimsel değerlendirme, destekleme ve izleme çalışmalarının yapılmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Araştırma Sonuçları: Palfrey ve arkadaşlarının Boston’da yaptığı bir çalışmada özel eğitim okullarına devam eden 1.726 çocuğun ailelerinden alınan bilgilerle çocuklara mental retardasyon, konuşma bozukluğu, öğrenme güçlüğü, duygusal sorunlar, hiperaktivite ve bedensel engel gibi tanıların çocuk hekimleri tarafından en erken ne zaman konulduğu araştırılmıştır. Sorunları olan çocuklardan % 4,5’i doğumda tanı alırken, sadece % 28,7’si 5 yaşından önce tanı almıştır. Hekimler, öğrenme güçlükleri, konuşma bozuklukları, duygusal sorunlar, hiperaktivite ve diğer gelişimsel sorunların % 10-25’ine tanı koymuşlardır. Bu çalışmada hekimlerin ortalama olarak bilişsel gecikme (mental retardasyon) tanısını 34. ayda, konuşma bozukluğu tanısını 38. ayda, işitme sorunlarını da ortalama 39. ayda saptadıkları belirlenmiştir (Palfrey ve ark., 1987)
Bütüncül çocuk gelişimi takibini; Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı, Psikolog, Çocuk Gelişimi Uzmanı, Özel Eğitim Uzmanı, Çocuk ve Ergen Psikiyatristi, Çocuk Nöroloji Uzmanı, Dil ve Konuşma Bozuklukları Uzmanı gibi değişik uzmanlık alanlarından oluşan bir ekip yapmalıdır. Okul çağında aileler çocuk psikiyatristi, psikolog, psikolojik danışman, çocuk gelişimi uzmanı, eğitimciler gibi farklı uzmanlara yönlenebilmekte ancak bebeklik ve erken çocukluk döneminde sıklıkla çocuk hekimleri ve temel sağlık çalışanlarına başvurmaktadırlar. Aileler, çocukları ile ilgili çeşitli kaygılarını paylaşabilmeyi, onların öğrenmesinin, duygularının, davranış ve hareketlerinin yaşlarına uygun olarak gelişip gelişmediğini öğrenmeyi ve bu gelişimi destekleyebilmeyi istemektedirler (Schuster ve ark., 2000; Young ve ark., 1998).
Yaren Al Azab
Çocuk Gelişim Uzmanı & Aile Danışmanı
