Çocuklarda Boy-Kilo Değerlendirmesi

‘Hocam çok zayıf değil mi?’
‘Hocam hiç kilo almıyor.’
‘Komşunun çocuğu ile aynı yaştalar ama bizimki zayıf. ‘
‘Hocam boyu da kısa. ‘

Sevgili aileler her çocuğun gelişimi kendine özgüdür. Lütfen çocuklarınızı komşu çocuklarıyla karşılaştırmaktan vazgeçin.

Biz çocuklarda boy- kilo değerlendirirken çocuğun doğum kilosuna, boyuna bakarız ve persentil tabloları dediğimiz tablolar ile çocuğun gelişimini izleriz. Çünkü 2 kg doğan bir çocuk ile 4 kg doğan çocuğun gelişimi aynı olmayacaktır. Ya da prematür doğan bir bebek ile zamanında doğan bebeğin gelişimi aynı olmayacaktır. 

Çocukların gerçekten iştahsız mı değil mi olduğunu saptamak gerekiyor.

Eğer gerçekten iştahsız ise demir eksikliği, b12 eksikliği, tiroid hormon bozuklukları, bağırsak ile ilgili hastalıklar açısından mutlaka değerlendirilmeli. Ama çoğunda bakıyorum çocuk iştahsız değil sadece annesinin istediği kadar yemiyor.

• Bırakın şu minnoşları ne kadar istiyorlarsa o kadar yesinler.
• Çocuğa onun yiyebileceği ölçüde porsiyonlar vermek
• Sürekli bir şeyler yesin diye peşinden koşmak
• Aç olduğu düşünülüp zorla ağzına bir şeyler vermeye çalışmak, zorlamak
• Tv, bilgisayar, tablet karşısında yemek yedirmeye çalışmak
• Aç kalmasın diye eline abur cubur vermek
• Günden 2 bardaktan fazla süt tüketmesi
• Meyve yiyor diye gereğinden fazla meyve verilmesi kesinlikle yapılmaması gereken davranışlardır.

Peki ne zaman kilo ve boy konusunda endişe etmelisiniz?

Çocuğunuzun boyu ve kilosu kendi persentil çizgisinden aşağı düşmeye başladıysa ve ilk 1 yaşta bu 3 ay devam ediyorsa.

Kilo ve boyu 3 persentil dediğimiz yaşına göre en alt sınırın da altına düşüyorsa.

Çocuğunuzda kilo kaybı ile birlikte motor gelişiminde gerilik varsa (yani zamanında 3 aydan sonra hala başını tutamadıysa, 7. Aydan sonra hala oturamıyorsa gibi)

6. Aydan sonra ek gıda başlanmasıyla birlikte kilo kaybı ishal ya da kabızlık gibi bağırsak alışkanlığında değişiklik, kanlı kaka yapma gibi bulgular varsa

Boy kısalığı yönünden takip edilirken 6 ay boyunca hasta izleminde 3 persentil altında devam ediyorsa mutlaka ayrıntılı değerlendirilmesi gereklidir.

Özellikle boy genetik etkenlere çok bağlıdır boy açısından anne-baba boyu önemlidir. Anne baba kısa olan bir çocuğun selvi boylu olmasını ne yazık ki beklemiyoruz. Ayrıca ilk 2 yaşta boyu en çok etkileyen durum beslenmedir. İlk 2 yaşta beslenme bozukluğu, kilo kaybı, kronik hastalıklar varsa boy bunlardan da etkilenecektir. 

Kilo Alımı Ortalama

• İlk 3 ayda 750-1000 gr/ay
• 3-6 ay arasında 600-650 gr/ay
• 6-9 ay arasında 400-450 gr/ay
• 9-12 ay arasında 200-250 gr/ay

​Boy Uzaması Ortalama

• İlk 3 ayda ortalama  8cm
• İkinci 3 ayda ortalama 8 cm
• Üçüncü 3 ayda ortalama 4 cm
• Dördüncü 3 ayda ortalama 4 cm

Baş Çevresi Ortalama

• İlk 3 ayda 6-6,5 cm
• İkinci 3 ayda 4-4,5 cm
• Üçüncü 3 ayda 2-2,5 cm
• Dördüncü 3 ayda 0,5-1 cm

Uzm.Dr. Kübra Cenkçi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı