İnek sütü protein alerjisi (İSPA) son yıllarda bilinilirliği artan konulardan. Fakat maalesef görüyorum ki bu konuda da doğru bilinen yanlışlar çok.
Öncelikle İSPA sıklığı süt çocukluğu dediğimiz 0-2 yaş döneminde her 100 çocuktan 2 ya da 3 ünde görülür ve bulgular ilk 1 yaş içinde pik yapar.
Peki neden inek sütü alerji yapar?
İnek sütünde bulunan bazı proteinleri vücudumuz yabancı algılayıp onlara karşı vücudun savunma sistemlerini harekete geçirir ve böyleye inek sütü alerjisinde görülen bulgular ortaya çıkar.
Cilt bulguları; kaşıntı, kızarıklık, atopik dermatit, pişik.
Gastrointestinal sistem bulguları; kusma, ishal, kabızlık, kanlı mukuslu dışkılama, reflü, ciddi kolik atakları.
Solunum sistemi bulguları; hışıltı, hırıştı, nefes almada güçlük, astım, çok ciddi vakalarda anafilaksi dediğimiz en ağır alerji durumu da görülebilir.
Tüm bunlara bağlı olarak özellikle bağırsaklarda emilim bozuklukları oluşur, çocukta kilo kaybı ya da kilo alamama, tedaviye dirençli demir eksikliği anemisi gibi durumlarda gelişir.
Bilinmesi gereken en önemli nokta İSPA düşünülen hastada eğer anne sütü alıyorsa annenin beslenmesinden süt ve süt ürünleri çıkarıldığında, mama ile besleniyorsa da İSPA için hazırlanmış özel mamalara geçilmesiyle bulguların düzeldiğidir.
Anne beslenmesinden süt ve ürünleri tamamen çıkarıldığı halde devam eden şikayetler varsa çoklu gıda alerjisi dediğimiz durumlar olabilir. Ya da böyle bir durumda annenin diyete sıkı sıkıya uyduğunu biliyorsak koyduğumuz İSPA tanısını doğru mu koyduk ?diye düşünmek gerekir.
İnek sütü alerjisi olan çocukta keçi ve koyun sütü de alerji yapabilir. Alerjisi olan bir insanda alerjene maruz kalma devam ederse yaşamı tehdit edecek durumlar yaşanabileceğini göz önünde bulundurmakta fayda var. O nedenle doktorunuza danışmadan İSPA olan çocuğunuza etraftan gelen “aman keçi sütü ver alerji yapmaz” gibi söylemlere lütfen kulak asmayın.
İnek sütü protein alerjisi tanısı alan hastaların sıklıkla keçi sütü bazlı mamalara geçtiğini görüyorum ve tabi oda alerji yaptığı için ailelerin panikle “Hocam keçi sütü bazlı mayaya geçtik oda alerji yaptı” yakınması ile başvuruları oluyor.
Sevgili aileler inek sütü protein alerjisi olanlarda keçi ve koyun sütüne de alerji olur çünkü zaten bunlar aynı protein ailesinden gelmektedir. Dolayısıyla bebeğinizde inek sütü protein alerjisi varlığında eğer anne sütü yeterli ise ilk yapmamız gereken annenin beslenmesinden süt ve süt ürünlerini çıkarmaktır.
Anne sütü yetersiz olan bebeklerde ise özel mamalara geçilmektedir. Ama çözüm kesinlikle keçi sütlü mamalara geçmek değildir.
Lütfen yanlış yönlendirmelere kapılmayalım. Çünkü alerji varlığında alerjenle temas devam ederse bebeğinizde ciddi problemler ortaya çıkabilir.
Sağlıklı günler
Uzm.Dr. Kübra Cenkçi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
