Otizm spektrum bozukluğu, doğuştan gelen ya da yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkan karmaşık bir nöro-gelişimsel farklılıktır. Otizmin, beynin yapısını ya da işleyişini etkileyen bazı sinir sistemi sorunlarından kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu metinde otizm spektrum bozukluğu için kullanım kolaylığı nedeniyle zaman zaman otizm terimi kullanılmıştır.
OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU KLİNİK ÖZELLİKLER
SOSYAL İLETİŞİM VE ETKİLEŞİM ALANINDA GÖRÜLEN YETERSİZLİKLER
- Göz kontağı kurmada zorluk
- İsmine seslenince bakmama
- Ortak dikkatte bozulma
- Sembolik oyun ve taklit becerilerinde yetersizlik
- Sözel olmayan iletişimde zorluk
- Beden dili, jest ve mimik kullanımının kısıtlı olması
- Sosyal gülümseme olmaması
- Akranlarıyla ilişkiyi başlatma veya sürdürmede güçlük
- Diğer insanlara ilgi göstermeme ve empati becerisinde zayıflık gibi semptomlardır.
KISITLI, TEKRARLAYICI DAVRANIŞ VE İLGİ İLE İLİŞKİLİ SEMPTOMLAR
- Sınırlı ilgi alanı
- Rutinlere sıkı bağlılık
- Sallanma, dönme ve el çırpma gibi tekrarlayıcı motor davranışlar
- Eşyaların bir bölümü ile fazla meşgul olma ( Örneğin ; arabanın tekerliği ile igilenme )
- Oyuncakları amacı dışında kullanma
- Söylenen kelime veya cümleleri tekrar etme ( ekolali) gibi belirtilerdir.
HANGİ DURUMLARDA OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞUNDAN ŞÜPHELENİLMELİDİR?
- Seslenildiğinde bakmıyor veya göz teması kurmuyorsa
- Sosyal gülümseme yoksa
- İlgi paylaşımı kısıtlıysa
- İstediği şeyi göstermiyorsa
- Yüz ifade kullanımı kısıtlıysa
- Tekrarlayıcı hareketleri varsa
- Yaşıtlarına karşı ilgisiz ve yalnız kalmayı tercih ediyorsa
- Konuşmada akranlarının gerisinde kalmışsa
- Oyuncakları amacı dışında kullanıyor veya bir parçası ile uzun süre ilgileniyorsa
- Kelime veya heceleri tekrar ediyorsa
- Günlük yaşamdaki küçük değişikliklere aşırı tepki gösteriyorsa
Sena Kuru
Çocuk Gelişimci & Aile Danışmanı
