Çocuklar, ilk 6 ayda yavaş yavaş heceleri çıkarmaya başlar, 12 aydan sonra kelimeleri dile getirir. 18 ay itibarıyla kelime dağarcıkları gelişir ve 24 ay civarında iki kelimeyi bir araya getirmeye başlarlar. Bu gelişim basamaklarının gerisinde kalan çocukların dil ve konuşma yönünden incelenmesi gerekebilir.
Çocuk 3 yaşına geldiği halde hala konuşamıyorsa gecikmiş konuşma söz konusudur. 3-4 yaşlarındaki çocuklar ortalama 800 ile 1500 kelime arasında konuşabilirler. Dört beş kelimeden oluşan cümleler kurabilirler. Basit hikayeler anlatabilirler. Çocuk 4-5 yaşlarındaysa normal şartlarda dil gelişimini tamamlamış olmalıdır.
Çocuğun konuşamaması birçok nedene bağlı olabilir. Bunlardan bazıları;
- Zihinsel engellilik,
- Nörolojik hastalıklar,
- Otizm,
- İşitme engeli,
- Stres.
Konuşma gecikmesi, çocuğunun tüm hayatını olumsuz etkiler. Özgüvenini düşünür, öğrenme becerisini azaltır, her anlamda yaşıtlarından geride kalmasına neden olur. Bu nedenle çocuğun konuşması yaşından geriyse mutlaka dil ve konuşma terapisine gitmelidir.
Aynı zamanda ebeveyn olarak da destekleyici etkinlikler yapılabilir. Bunlardan bazıları;
- Anne baba etkileşim içinde oyun oynamalı
- Tablet, tv, telefon verilmemeli
- Çocuğun anlayabileceği dilde; basit kelimeler seçilerek basit cümleler kurulmalı
- Çocuk şarkıları dinlenmeli, şarkılar arasından hayvanlar meyveler sorulmalı hayvan sesleri taklit edilmeli
- Basit yapboz oynanmalı
- Oyun oynarken göz göze bakılmalı
- Ses kelime taklidi üzerinde çalışılmalı
- Kitap okunmalı
Duygu Aydın
Psikolog
