Kurulan ilk ilişki, yetişkin olunan o süreçte önemli bir role sahiptir. Genellikle kurulan bu ilişki anne-baba ile kurulan ilişkidir. Dünyaya gözlerinizi açtığınızda anne ve babanız yetişkin olma sürecinizde pusulanız olur. Çocuklar dünyaya geldiklerinde kendi ebeveynlerini seçmezler. Ancak bu durum duygusal ve fiziksel şiddete maruz kalmayı meşrulaştırmaz. Bazı yetişkinler sağlıksız bir iletişim kurulan aile ortamında büyür. Bu sağlıksız olan iletişim şeklinin doğru olmadığı kararının farkına varıp yol haritasının çok zorda olsa bu yolu değiştirebilme ihtimali varken çoğu yetişkin o yol haritasıyla hayatına rota çizer. Anne babadan tanık olunan o davranış ve iletişim şekline maruz kalınan çocukluk döneminde, yetişkin olunduğunda o alışık olunan iletişim şeklini ararlar. Diğer insanlarla sağlıklı iletişim kuramazlar. Çocuğun ilk öğrendiği bu iletişim şeklinin sağlıklı olması tüm yaşamını etkilemektedir. Ailelerin sağlıklı iletişim kurmaları için çocukla nasıl iletişim kurması gerektiğini bilmeleri ve dikkat etmesi gerekir.
Çocuklar anne babaların aynasıdır. Bazı istisnai durumlar dışında çocuk anne-babası nasılsa odur. Çocukta psikososyal bir problemi gördüğünüzde ilk olarak yapmanız gereken kendi davranışlarınızı sorgulamaktır. Şiddetin olduğu bir evde büyüyen çocuk yüksek ihtimalle şiddete meyillidir. Çocukluk döneminde evde sürekli yalan söyleyen anne-babası olan çocukta yalan söyler. Evde bağırarak konuşan anne babayı gören çocuk, bağırarak konuşur. Çocuklar annesini, babasını rol model alır. Freud psikoloji biliminin atasıdır. Freud’a göre 0-6 yaş dönemi kişilik ve ahlak gelişiminin gerçekleştiği bir dönemdir. Ona göre bu dönemde gerçekleşen yaşantılar tüm yaşamı etkilemektedir. Bilimde yapılan araştırmalar Freud’un haklı olduğunu ortaya koymuştur. Toplumda duyduğumuz ‘’Yedisinde ne ise yetmişinde de odur.’’ atasözünün anlamı çocukluk döneminin önemli olduğuna dikkat çekmektedir. Çocuğun tüm gelişim alanları üzerinde iletişimin büyük önemi vardır.
Çocukla sağlıklı bir şekilde iletişim kurmanın yolu oyundan geçmektedir. Oyun, çocuğun dilidir. Çocukla iletişim kurmak için oyun oynamak gerekir. Oyununda bir usulü vardır. Bilişsel gelişim kuramcısı Jean Piaget’ in gelişim dönemlerinde belirttiği gibi her yaş dönemine uygun oyun dönemleri vardır. Buna uygun olarak oynamak gerekir.2 yaşında olan bir çocuk duyusal-hareket dönemindedir. Eğer bu çocuktan somut işlemler döneminde gereken oyunları beklemek mantık dışıdır. Çocuğun yaş ve gelişimine göre oyun oynamak gerekir. Oyun oynarken de çocukla doğru iletişim kurmak gerekmektedir. Çocukla oyun oynarken çocuğun gelişimsel ihtiyaçlarının fark edilmesi önemlidir.Çocuklarla sağlıklı olan iletişim kurmak için oyunun işinin ehli olan uzmandan destek görmek gerekir.
Rabia Yasemin Çakmak
Okul Öncesi Uzmanı
