Televizyon İzleme Alışkanlığı Nasıl Azaltılabilir?
Günlük hayatımızın vazgeçilmez parçalarından biri olan televizyon özellikle küçük çocuklarında ilgi nesnesi haline gelmiştir. Tv izleme durumunun süreklilik haline gelmesi çoğu zaman tv izleme alışkanlığının “bağımlılık” düzeyine gelmesine neden olmaktadır. Tv karşısında geçirilen süre arttıkça hem yetişkinlerde özellikle de çocuklarda olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Çocukların; zihinsel gelişimi oldukça kötü derecede etkilenmektedir.
Yapılan çalışmalara göre; çocuklar ortalama 18 saatlerini tv karşısında geçirmektedir. Özellikle anne baba çocuklarını tv karşısına oturtarak oyalamakta böylece kendilerine zaman yaratacağını düşünmektedirler. Oysaki bu çok yanlış bir düşüncedir. Bu durum Tv izleme bağımlılığıyla sonuçlanmaktadır.
Her çocuk, farklı kişilik özelliklerine, genetik özelliklere, aile yapısına ve farklı sosyal çevrelere sahip olduğundan dolayı televizyondan farklı şekilde etkilenmektedir. Çocuğun tv izleme davranışından etkilenmesini; tv izleme sıklığı ve süresi, çocuğun mevcut duygu durumu ve ebeveynlerin çocuğunun tv izleme davranoşına verdiği tepkiler ve duygular oldukça belirleyici olmaktadır. Çocuğun Tv’ yi izlemesini engellemek kesinlikle çözüm değildir. Ama çocuğun izlediği tv programlarını kontrol etmek, yaşına uygun programlar izletilerek ve tv izleme süresini kontrol ederek tv izleme bağımlılığının önüne geçilerek, tv’yi olumlu yönde kullanmış oluruz. Esasında tv izlemenin olumsuz sonuçlarının yanı sıra olumlu etki ve sonuçları da söz konusudur.
Tv İzlemenin Olumlu Etkileri Nelerdir?
- Çocukların kelime haznesini zenginleştirebilmektedir.
- Çocuğun bazı konulara karşı ilgisini ve merakını arttırabilir.
- Televizyon izleyerek çocuğun olumsuz duygularını boşatma yolu olabilmektedir.
- Sosyal ortamlarda konuşulacak ortak konular sağlar dolayısıyla arkadaşlarıyla sosyal iletişiminni kolaylaştırabilmektedir.
- Tv izlemek çocuğun hayal gücünü arttırabilir.
- Eğitim amaçlı çocuk programları; okul- öncesi çocukların şekilleri, renkleri, sayıları öğrenmesi konusunda çok yararlıdır.
Tv İzlemeyi Azaltmak İçin Neler Yapılabilir?
- Haftada birkaç gün ”tv izlememe” günleri belirleyerek; kademeli şekilde tv izleme alışkanlığı azaltılabilir.
- Televizyon izlemeyi ödül veya ceza olarak kullanılmaması gerekmektedir.
- Çocuğun odasına tv konulmaması gerekmektedir.
- Çocuğa tv izlemek yerine arkadaşlarıyla yapacağı etkinlikler için uygun ortam ve fırsatları hazırlamak.
- Haftalık program listesi yapılarak bu program dahilinde tv izleme zamanlarının belirlenmesi oldukça etkilidir.
- Çocuğun tv izleme bağımlılığı ileri düzeyde olduğunda ailenin çocuk-ergen psikiyatristlerinden, psikologlardan destek alınarak sorunun çözümünde olumlu sonuçlar alınabilmektedir.
Uzm. Dr. Mustafa Erkan
Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı
