Çocuklarda Refleks Gelişimi Refleks; Bebeklikten itibaren çocuğun normal gelişiminde belli refleksler gereklidir. Refleks ani olan her şeye anlık hareket ile cevap vermektir. Bebekler her şeyi zamanla öğrenirler fakat refleksleri doğdukları andan itibaren bulunmaktadır. Bebeklerin yaşamlarının sağlıklı bir şekilde sürdürebilmeleri için bazı refleksler muhakkak olmalıdır. Bu reflekslerle oluşan cevaplar çocuğu dönme, oturma, emekleme ve ayakta durmaya hazırlar. Normal gelişimde primitif refleksler zamanla kaybolarak yerini düzeltme ve denge reaksiyonlarına bırakırlar. Üst motor merkezlerin bu refleksler üzerinde ki inhibisyon kontrolü bozulur veya gecikirse primitif paternler üstünlük kazanır.
Primitif(İlkel) Refleksler
- Moro Refleksi
- Elde ve ayakta kavrama (yakalama) refleksi
- Arama ve Emme refleksi
- Adım alma refleksi
- Fleksör çekme
- Ekstansör itme
- Çapraz ekstansiyon Moro Refleksi Moro refleksi sıçrama refleksi olarak da bilinmektedir.
Çocuk sırtüstü yatış pozisyonunda yatarken ani ses, yattığı zeminin oynatılması veya ellerinden tutulup hafifçe kaldırılarak aniden bırakılması gibi bir uyaran verildiğinde
• Gövdede ekstansiyon ,üst ekstremitelerde abd ve eks. Bunu izleyerek add ve fleksiyon görülür. Doğumdan itibaren 4-6 aya kadar varlığı normaldir. Elde ve ayakta kavrama (yakalama) refleksi Çocuğun avuç içine yapılan bir uyarım ile objeyi otomatik olarak kavramasıdır. Gebeliğin 28.haftasında oluşur, 4-6 aya kadar varlığı normaldir. Bu refleksin görülmemesi durumunda beyin veya sinir hasarından şüphe edilir.
Arama ve emme refleksi:
Arama refleksinde ağız kenara yapılan uyarımlarda bebek uyarılan tarafa doğru başını çevirir. Emme refleksi ise bebeğin dudaklarına bir obje dokundurulduğunda emme hareketinin başlamasıdır. Doğumdan sonra ilk 3 ayda görülür. Bu reflekslerin olmaması bebeğin beyin sapında ki bozuklukların veya sinir sisteminide içine alan ağır enfeksiyonların belirtisi olabilir.
Adım alma refleksi :
Bebek dik pozisyonda destekli tutulurken gövde hafifçe öne doğru eğilerek bir ayak tabanı yüzeyle temas ettirildiğinde o ekstremitede ekstansiyon(uzatma), diğer ekstremitede fleksiyon(bükme) ile ilkel bir adım alma reaksiyonu açığa çıkar. İlk iki ayda görülür. Galant reaksiyonu Bebek yüzükoyun ya da ventral(ön) pozisyonda destekli tutulur. İşaret parmağı paralel tutularak, omurganın kenarından son kosta ve ilyak bölgeye doğru hafif bir basınç uygulanır. Beklenen cevap verilen uyarı tarafına doğru bebeğin vücudunu lateral fleksiyona (yana) getirmesidir. İlk 2 ayda görülür.
Asimetrik tonik boyun refleksi:
Bu refleks servikal bölgede ki kaslar, vertebra eklem yüzleri ve bağlarda ki duyu reseptörleri aracılığı ile açığa çıkmaktadır. Refleksi başlatan hareket başın sağa yada sola döndürülmesidir. Sırt üstü yatan ve başı orta hatta duran bebeğin başı bir tarafa çevrildiğinde yüz tarafında ki ekstremiteler ekstansiyon(arkaya), diğer tarafta ise fleksiyon(öne) hareketi açığa çıkar.
Simetrik tonik boyun refleksi:
Boyun kaslarında ki duyu reseptörleri aracılığı ile ortaya çıkan bir reflekstir. Test için bebek sırt üstü veya yüzüstü pozisyonda yatırılır. Baş fleksiyona(öne) getirildiğinde üst ekstremitelerde fleksiyon(bükülme), alt ekstremitelerde ekstansiyon(uzama) açığa çıkar. Baş ekstansiyona getirildiğinde ise üst ekstremitelerde ekstansor, alt ekstremitelerde fleksör hipertonus açığa çıkar.
Tonik labirent refleks:
Bu refleks iç kulaktaki semisirküler kanalların içinde ki sıvının bir başka deyişle başın boşlukta yer değiştirmesi sonucu açığa çıkar. Test için çocuk sırt üstü baş orta hatta, ekstremiteler ekstansiyonda yatırılır. Kollar ve bacaklar fleksiyona getirilmeye çalışıldığında ekstansör tonus hakim olur. Yüzüstü pozisyonda ise baş orta hatta, bacaklar ekstansiyonda, kollar baş üzerinde olacak şekilde yatırılır. İki bacak teker teker fleksiyona getirilir bu sırada bütün ekstremitelerde fleksör tonus hakim olur.
Begüm Gönay
Fizyoterapist
