Özgül Öğrenme Bozukluğu (ÖÖB) Nedir?
Psikiyatrik hastalıkların sınıflandırıldığı DSM V’te özgül öğrenme bozukluğu şu şekilde tanımlanmıştır: ‘Özgül öğrenme bozukluğu (ÖÖB), eğitsel becerilerin yaşa göre beklenilenin önemli ölçüde altında olduğu ve bu durumun okul ya da iş ile ilgili başarıyı ve günlük yaşam aktivitelerini belirgin düzeyde etkilediği bir durumdur. ÖÖB, okuma, yazma, matematik, dinleme, konuşma ve akıl yürütme gibi bir veya daha fazla alanda işlevselliğin bozulmasına yol açan, çocukluk çağının sık görülen gelişimsel ve nörobiyolojik bozukluğudur .’
Özgül Öğrenme Bozukluğunun Nedenleri Şu Şekilde Sınıflandırılabilir:
- Genetik ve Kalıtımsal Etmenler
- Beyin Hasarı
- Nörolojik Fonksiyonlarda Bozukluk
- Duyusal Bozukluklar
- Biyokimyasal Bozukluklar
- Çevresel Etmenler
Özgül Öğrenme Bozukluğu Gösteren Çocuklarda:
- Çalışma becerilerinin kullanılmasında yetersizlik
- Görsel algılama problemleri
- İşitsel algı problemleri
- Akademik becerilerdeki bozukluklar
- Psikomotor gelişimle ilgili problemler
- Dil gelişimi ile ilgili problemler
- Okuma bozuklukları(Disleksi)
- Yazı bozuklukları (Disgrafi)
- Matematik bozuklukları (Diskalkuli)
- Sosyal ve kişilik gelişimi ile alakalı problemler
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gibi problemler görülebilmektedir.
- Öğrenme güçlüğü gösteren çocuklarda tanı koyarken psikiyatrik, medikal ve psiko-pedagojik durumu kapsamlı olarak değerlendirilmelidir.
- Özgül Öğrenme Bozukluğu zekâsı normal ya da normalin üstünde olan çocukların standart testlerde, yaşı, zekâsı, bulunduğu çevre ve aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda; okuma, yazma, matematik gibi alanların beklenen düzeyin önemli ölçüde altında olması ile tanısı konulan bir bozukluktur.
- Özgül Öğrenme Bozukluğu tanısı konulurken çocuğun gelişimsel öyküsü alınmakta, psikiyatrik, nörolojik ve duyusal muayeneleri yapılmaktadır (görme ve işitme testleri). Tanı koyulurken çocuğun ailesinden ve öğretmeninden de çeşitli bilgiler alınmaktadır. Ayrıca bu değerlendirme sürecinde çocuğun zorlandığı alanların yanı sıra güçlü olduğu alanların belirlenmesi de önemsenmelidir.
Özgül Öğrenme Bozukluğu Gösteren Çocuklarla Çalışırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
- Çocukla yapılacak etkinlikler ayrıntılı bir şekilde planlanmalıdır.
- Çocuğa uygun bireysel plan hazırlanmalıdır.
- Program hazırlanırken çocuğun dikkat süresi göz önünde bulundurulmalıdır. Zamanla çocuğun dikkat süresi uzadıkça etkinliklerin süresi arttırılmalıdır.
- Programın içeriğinin çocuğun gelişimine uygun olmasına dikkat edilmeli ve kazandırılacak beceriler uygun şekilde sıralanmalıdır.
- Çocukla çalışırken uzun süreli etkinliklerden kaçınılmalıdır.
- Çok fazla uyaran aynı anda verilmemelidir.
- Çocuğun bir konuyu anlaması ve uygulaması için zamana ihtiyacı olduğu unutulmamalı ve çocuğa karşı sabırlı davranılmalıdır.
Tuğçe Yorulmaz
Çocuk Gelişimci & Çocukla Adli Görüşmeci
