Bir önceki yazımda çocuklarda kaygı ve korku nasıl meydana gelir, etkileri nelerdir ve kaygının çeşitlerinden bahsetmiştim. Bu yazımda ise kaygı yaşayan çocuklara nasıl yardım edebiliriz üzerinde duracağım.
Öncelikle ebeveyn olarak çocuklara duyguları anlatmak çok kıymetli. Çocuklar duygu ve düşünceleri ayırt etmekte zorlanabiliyorlar. Farklı yüz ifadeleri içeren resimleri (mutlu, kızgın, üzgün, şaşkın yüz ifadeleri gibi) çocuğunuza gösterip, “Bugün nasıl hissediyorsun?” diye sorabilir ve hissettiği duyguyu resimdeki yüz ifadesiyle eşleştirebilir.
Bunun sonrasında çocuğunuzun o duygusunu ölçmeyi öğretebilirsiniz. 0-10 arasında bir endişe ölçeği tasarlayabilirsiniz. 0 rahat, 10 ise çok endişeliyi temsil etmektedir. Çocuğunuza endişe ölçeğini gösterip ayrıntıları açıkladıktan sonra o an hissettiği duygusunun şiddetini sorun. Bunu çocuğunuzun korktuğu ve kaygılandığı durumlar içinde yapabilirsiniz. Örneğin, karanlıktan korkan bir çocuk için ona “Karanlıkta uyumak seni ne kadar endişelendiriyor? 0 ile 10 arasında kaç puan verirsin?” gibi. Bu alıştırma çocuğunuzun endişe derecesini daha iyi anlamasına ve endişesini tanımlamasına yardımcı olacaktır.
Bir başka etkinlik ise, çocuk endişeli olduğunda bedeninde meydana gelen değişiklikleri tanımak ve anlamak. Bir çocuk bedeni resmini çocuğunuza gösterin ve endişeli duyduğu anlarda bedeninde meydana gelen değişiklikleri resim üzerinde işaretlemesini isteyin.
Duygu ve düşünceleri anlaması çocuk için önem taşır. Bunun için “Düşünce ve Duygu Bağlantısı” etkinliğini yapabilirsiniz. Üç farklı kutucuk oluşturduktan sonra, ilk kutucuğa “Ne oldu?” yazın. İkinci kutucuğa, “Ne düşünüyorsun?” ve üçüncü kutucuğa “Ne hissediyorsun?” yazın. Çocuğunuzla tek tek bu kutucukları doldurun. Bu etkinlik dndişe duyduğu durumları daha fazla tanımasına yardımcı olacaktır.
Çocuğunuza günün sonunda "Bugün seni mutlu eden neler oldu? Bugün seni üzen veya kızdıran hangi olaylar oldu?" gibi sorular yönelterek duyguları hakkında konuşmaya teşvik edebilirsiniz.
Bu alıştırmaları sık sık yapmanız çok kıymetli.
Lara Balkaner
Psikolog & Aile Danışmanı