Günümüzde pek çok ebeveyn çocuklarına hastaneye gitmeden önce bir takım bilgiler verirler. Ebeveynler bu bilgileri bazen yanlış, bazen doğru, bazen tehdit cümlesi bazen de ikna etme özelliği olarak kullanabilirler. Aslında çocukların hastaneye gitmeden önce kendilerine yapılacak işlemler hakkında bilgi alma hakları vardır, çoğu zaman unutulan ve ihmal edilen bir hak…
Yanlış verilen bilgiler, doğru verilen bilgilerin de yaş düzeyine uygun olmayışı gibi sebepler çocuklarda korku ve kaygıya sebep olabilir. Çin de yapılan bir araştırmada çocuklardaki enjeksiyon kaygısının daha önce yaşanan olumsuz durumlar ve işlem öncesindeki iletişim yetersizliğinden kaynaklandığı belirtilmiştir. Çoğu kişi üniversite sınavına girmeden önce sınav yeri açıklandığında “sınav öncesinde gidip sınav yerime bir bakayım” gibi endişelere kapılıyor. Bilinmeyen bir yerin süreci yetişkinlerde bile bu şekilde ilerlerken çocukların daha öncesinde hastane hakkında duyduğu yanlış bilgiler, hastanenin algılarında yaramazlık yapınca götürülecek bir yer olması ve hastaneyi tanımamaları gibi durumlar eklenince çocukların olumsuz ve kaygı duyucu düşünceler oluşturmaları normal oluyor. Bu süreci sağlıklı bir şekilde atlatabilmek ve çocukların bu gibi olumsuz düşüncelere kapılmamaları için şu adımları izleyebiliriz.
- Öncelikle çocuklara verilecek bilgiler çocukların yaşları göz önünde bulundurularak verilmelidir.
- Bu bilgiler yanlış, abartılmış veya gizlenmiş olmamalıdır. Çocuklar size karşı olan güvenlerini kaybetmemelidirler.
- Çocuklara yaşlarına uygun doğru bilginin verilmesi gerekir.
- Doğru bilgi net, kısa ve gerekli kelimeler kullanılarak verilmelidir.
- Bu şekilde çocuk kendi bedeni ile ilgili ne olacağını bildiği için bir kaygı durumu yaşamaz.
- Hastaneye gitmeden önce hastane tanıtımı yapılabilir. Hastanenin nasıl bir yer olduğu orada kimlerin çalıştığı, neler yapıldığı, kullanılan aletleri tanıtılabilirsiniz.
- Hastane hakkında çocuk kitapları okuyabilirsiniz.
- Alanında uzman kişilerden yardım isteyebilirsiniz.
- Sordukları soruları sabırla dinlemeli ve gerekli cevapları vermelisiniz.
- Hastane ile ilgili oyunlar oynayabilirsiniz.
- Kukla, slayt ve boyama kitapları ile çocukların hastaneye karşı olan bakış açıları olumlu şekilde oluşturulabilir.
- Yaşı büyük olan çocuklarda bilgileri saklamak, abartmak veya yanlış bilgi vermek çocukların bu bilgileri yanlış kaynaklardan öğrenmesine yol açabilir. Arkadaşlarından duyduğu veya internette kendi arattığında ortaya çıkan sonuçlarda gördüğü bilgilerle kendini başka şeylere inandırabilir ve bu durumlar için üzülebilir.
- Hastanede yapılacak olan işlemlerde ebeveynlerden en az birisinin çocuğun yanında bulunması gerekir.
- “Hiçbir şey olmayacak”, “hemen iğne olup geleceğiz” veya “canın hiç acımayacak” gibi söylemlerde bulunmamalısınız. Somut örnekler vererek acı durumunu anlatabilirsiniz.
- “Sedye” kelimesi yerine “hareketli yatak” veya “organ” kelimesi yerine “vücudun özel bir bölümü” gibi ifadeler kullanılabilir.
Sevgiyle Kalın…
Nisa Nur Uzunlar
Çocuk Gelişimci
