Çocuğun, konuşma seslerini çıkarmaya çalışırken bazı sesleri atlaması, sesleri çarpıtması veya seslerin yerine başka sesler koyması Artikülasyon Bozukluğu olarak adlandırılmaktadır. Çocuğun konuşma ve sesleri çıkarma açısından yeterli gelişimsel düzeyde bulunmasına rağmen sesleri çıkarmada zorluk yaşaması ve yanlışlar yapması durumudur. Çocuğa Artikülasyon Bozukluğu tanısı konulurken gelişimsel düzeyi ve yaşı dikkate alınmalıdır.
Ses Atlama: Çocuğun kapı yerine “apı” demesi örneği verilebilir.
Sesin Yerine Başka Ses Koyma: Çocuğun şeker yerine “çeker” demesi örneği verilebilir.
Sesler Çarpıtma: Çocuğun konuşma dilinde olmayan bir kelime söylemesi. Örneğin; duvar yerine “tubar”demesi.
Ses Ekleme: Ses eklemeye örnek olarak; çocuğun ezber kelimesi yerine “ bezber” demesi.
Çocuklar, genellikle “r,s,z,ş,t,k,ç” harflerini söylemede zorluk yaşamaktadırlar.
- Artikülasyon Bozukluğunun görülme sıklığı; okul öncesi dönemindeki çocuklarda %3 oranındadır.
- 6-7 yaş aralığındaki çocuklarda görülme sıklığı % 2
- Ergenlik dönemindeki bireylerde görülme sıklığı ise; %0. 5 oranındadır.
- Erkeklerde görülme sıklığı kız çocuklarına oranla birkaç kat daha yüksektir.
Çocuklarda Artikülasyon Bozukluğunun (Konuşma Bozukluğu) Nedenleri Nelerdir?
- Çocukta işitme kaybının olması
- Çocukta zekâ geriliğinin olması
- Çocuğun dil kaslarının normal işlememesi
- Burunda et olması
- Çene kaslarında problem olması
- Aile içi sorunların olması
- Evde çok dilli bir ortamın olmasından dolayı çocuğun bir dilde yeterince ses duyamaması
- Çocuğun utangaç ve çekingen kişilikte olması
- Ses belleği ve ses ayrımında zorluk yaşaması
- Çocuğun diş ve damak yapısında bozukluğun olması
- Psikososyal nedenler
Çocuklarda Artikülasyon Bozukluğunun (Konuşma Bozukluğu) Tedavisi Nedir?
- Çocuğun yaşadığı Artikülasyon Bozukluğunun nedeni; damak ve ağız yapısından kaynaklanan yapısal sorunlar ise; tedavide öncelikle bu yapısal sorunlar tedavi edilir.
- Bozukluğun tedavisinde çocuğun probleminin farkına varılması sağlanır. Böylece çocuk, yanlış telafuz ettiği kelimenin doğrusunu öğrenerek, doğru ile yanlışı karşılaştırarak farkındalık kazanır. Doğrusunu öğrendiği kelimeyi cümle içinde kullanması da tedavinin bir diğer basamağıdır.
- Çocuk, her doğru telafuzunda motive edilmelidir. Artikülasyon Bozukluğunun tedavisinde ebeveynlerin çocuklarına destek olması oldukça önemlidir ve tedavide olumlu gelişmelerin yaşanmasını sağlamaktadır.
- Bazı çocuklarda yaşanan bu Artikülasyon Bozukluğu zamanla kendiliğinden düzelirken bazı çocuklarda kalıcı hasarlara neden olabilmektedir. Bu yüzden ebeveynlerin çocuğu öncelikle bir Dil ve Konuşma Terapistine götürmesi ve tedavi etmesi ve tadvi süresince sabırla çocuklarına destek olması gerekmektedir.
- Artikülasyon Bozukluğunun nedeni psikolojik bir durum ise, çocuğun mutlaka Çocuk-Ergen Psikiyatristine yönlendirilerek uzman desteği alması gerekmektedir.
Uzm. Dr. Mustafa Erkan
Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı
