Bugün bu gazeteyi okuduktan sonra elinize alacağınız teknolojik aletlerin dünyasında çığır açan bir dehanın sözüyle başlamak istiyorum, bir röportaj sırasında “eminim kızlarınız da yeni tablete bayılmışlardır.” Sorusuna “henüz kullanmadılar, teknoloji ürünlerinin kullanımıyla ilgili evimizde sınırlarımız var.” Cevabını veren kişi hayatımızdaki elmaların sahibi Steve Jobs’tur. Bu diyalogtan sonra düşündürmek istediğim şey siz ebeveynlerin iyi ve kötünün bir arada olduğu sanal dünyada çocuklarınızı korumak adına neler yapığınızdır? Birlikte bakacak olursak; Çoğu ebeveyn internet üzerinden fotoğrafları veya kişisel bilgileri ele geçirilen çocuk veya yetişkinlere dair haberler duymuştur. Tıklanan link, indirilen bir program, oyun ve uygulamalar sizin kişisel bilgisayar ve telefonunuzdaki her şeye, göz bebeğiniz çocuğunuza anında ulaşabilmekte. Çocuk sosyal medya, farklı siteler veya oyun içi sohbetler üzerinden ona ulaşarak iletişim kurmaya çalışan, görüntü, fotoğraf isteyen iyi veya kötü niyetli yabancılara karşı uyarılmalıdır. Onu internet bağlantısı olan teknolojik ürünlerle tek başına bırakmayarak, sizinle veya kontrolünüzde kullanmasını sağlanmalıdır. Tehlikeleri ve zararlı oyunlar mutlaka takip edilmeli ve güvenli internet için çocukların kullanımına yönelik internet filtresi kullanılmalıdır. Teknoloji kullanımında içeriğin ve sınırların belirlenmesi önem taşımaktadır. Oyunların ve programların yaş sınırlamalarına dikkat edilmelidir. Yaş sınırlamalarının içeriği aşağıda belirtilmiştir.
3: 3 yaş ve üzeri oyuncuları kapsıyor. Oyuna hiçbir şekilde korkutucu ve rahatsız edici içerik konulamıyor.
7: 7 yaş ve üzeri oyuncuları kapsıyor. Gerçek dışı şiddet (çizgi film şiddeti) ve daha küçük yaşta oyuncuları rahatsız edebilecek şeyler içerebiliyor.
12: 12 yaş ve üzeri oyuncuları kapsıyor. Hafif oranda şiddet, kaba dil, cinsel imalar ve kumar içerebiliyor.
16: 16 yaş ve üzeri oyuncuları kapsıyor. Gerçekçi şiddet, küfür, cinsel öğeler, uyuşturucu kullanımı ve kumar içerebiliyor.
18: 18 yaş ve üzeri oyuncuları kapsıyor. Detaylı şiddet ve vahşet, savunmasız insanlara karşı şiddet, amaçsız yere öldürmek, küfür, cinsel temalar, kumar ve uyuşturucu içerebiliyor.
Her ailenin kendi içinde oluşmuş yaşam kurallarına teknoloji ile ilgili sınırlarının da eklenmesi gerekmektedir. Çocukların hangi ürünleri kullanma izinleri olacağı, gün içinde ne kadar zaman ayıracağı belirlenmeli, kardeşler arasındaki kullanım sınırlamaları da netleştirilmelidir. İlkokul dönemi çocuklarında sürenin fazla olmamasına özen gösterilmelidir. Bilgisayarın karşısında çok oturmaktan dolayı duruş bozuklukları, bedensel bozukluklar, kolla ilgili rahatsızlıklar görülebilir. Bu nedenlerle anne baba çocukları için kuralları oluşturmalı, belli aralıklarla da kurallar tekrar değerlendirilmelidir. Yaşla birlikte değişmesi gereken kurallar da tekrar gözden geçirilmelidir. Son olarak sosyal medya kullanımı hakkında çocukla özenli bir bilgi paylaşımı yapmak gerekmektedir. Çocuğunuza siber zorbalıktan bahsetmeniz önem taşımaktadır çünkü ilkokul döneminde çocuklar karşısındaki kişinin uğrayacağı zararı değerlendirebilecek olgunlukta değillerdir. İnternette paylaşılan bilgilerin hiçbir zaman yok olmadığı. Paylaşılması uygun olmayan ‘kişiye ve aileye özel’ bilgiye yabancı kişilerin rahatlıkla ulaşabileceği ve kötü niyetle kullanabileceği, internetteki bilgilerin herkese açık olduğu ve kişisel bilgi ve fotoğrafların paylaşılmaması gerektiği söylenmelidir.
Gizem Gümüş
Uzman Psikolog
