Hepimiz daha önce deneyimlemediğimiz bir sosyal izolasyon döneminden geçmekteyiz. Bazı aileler şartları gereği bu durumu evlerinde deneyimlerken, bazıları ise rutinlerine devam ederek önlem almayı sürdürmeye çalışmaktadır.
Bu süreç pek çoğumuz için bir kaygı unsuru oluşturduğu gibi, çocuklar için de endişe verici olabilmektedir...
Belirsizliğin uyandırdığı kaygı ile baş ederken yetişkinleri gözlemleyen çocuklara rol model olduğumuz için, kaygımızı nasıl yönettiğimiz bu zorlu süreçte oldukça önemlidir.
Farkında değillermiş gibi görünseler dahi çocuklar yetişkinlerin gerginliğini veya endişelerini fark edebilir ve bu durumdan etkilenebilir. Bu sebeple, kaygılıyken neleri deneyimlediğimizi farketmeye ve kendimizi rahatlatmaya çalışmak, çocuklara da örnek olduğumuzdan faydalı olacaktır.
Bu konuda pek çok liste önerisi paylaşılmakta, ancak herkesin rahatlama biçimi farklılaşabileceğinden: kaygılı kişiye neyin iyi geldiğini kendisinin deneyerek fark etmesi gerekmektedir...
- Somutlaştırmak, belirsizliği bir miktar giderecektir. Bu bağlamda, virüsün ve salgının ne anlama geldiği yaş düzeylerine göre çocuklara anlatılabilir. Bu anlatımları yaparken bilgilerin gerçekçi, yalın, net olmasına ve özellikle kendi kaygımızdan arınmış olmasına dikkat etmemizde fayda vardır. Çocukların olası sorularına bildiğimiz düzeyde karşılık vermek, bilmediğimiz noktalarda bilgi edindikten sonra soruları yanıtlamak karmaşaları önleyecektir.
- Küçük çocuklar için: Açıklamalarda görsellerden faydalanılabilir, nasıl önlem alınması gerektiği videolarla ya da resimlerle betimlenebilir. Bu konuda @dinozorcocuk’un çok güzel bir gönderisi bulunmakta, inceleyip faydalanabilirsiniz.* * https://www.instagram.com/p/B96QaAoD4Vn/?igshid=wzd9juocpo0l.
- Eğer ki çocuk endişeliyse, bu duygusunu anladığınızı, yalnız olmadığını ve yanında olduğunuzu hissettirmek önemli olacaktır. Duyguları küçümsememenin ve yok saymamanın özellikle altını çizmek isterim. Bu konudaki ebeveyn rehberliği duygu ifadesini teşvik eder nitelikte olmalıdır.
- Hissettiği duyguları ifade etmesi için çocuğu cesaretlendirmek güven ortamı oluşturacaktır. Çocuğun ihtiyaçları üzerinden sohbet etmek rahatlatıcı olacaktır. Sonrasında bu ihtiyaçlar doğrultusunda kaygıyla nasıl başedileceğini birlikte konuşabilirsiniz.
- Sözel anlamda kendini ifade etmekte zorlanan çocuklarla duygularının ifadesini kolaylaştırmak adına endişelerini resmedebilir ve bu resimler hakkında sohbetler edebilirsiniz...
- Yetişkinlerde olduğu gibi haberlere fazlaca maruz kalmak kaygı unsuru oluşturabilmekte ve var olan kaygıları tetikleyebilmektedir. Bu sebeple özellikle sosyal medya ve televizyon kullanımı konusunda özenli olunması, olumsuzluğa maruz kalmaları önleyecektir.
- Kaygı hayatta kalmak için bizleri gerekli önemleri almaya motive etmesi bakımından belirli bir düzeye kadar işlevseldir.Ancak bazen işler yolunda gitmeyebilir ve kaygı ile baş etmek güçleşebilir. Eğer ki her yolu denediğiniz halde kendinizin veya çocuğunuzun kaygısı sizi zorluyorsa, bir uzman desteği almak faydalı olacaktır...
Son olarak, salgın gibi kriz zamanlarında yüz yüze yardım alma imkanı güçleştiği için online destek seçeneklerinin de mümkün olduğunu, pek çok uzmanın bu şekilde destek ortamı sağladığını hatırlatmak isterim...
Dayanışmayla...
Emine Kaya Bican
Uzman Psikolog
