Çocuklar sınırlara ihtiyaç duyarlar. Neden mi?
Şimdi hiçbir trafik levhasının olmadığı bir yolda ilerlediğinizi düşünün. Yol nereye gidiyor, dönemeçler nerede, hız limiti nedir, vb. gibi bilgilerin hiçbirini bilmiyorsunuz. Fakat ilerlemeye çalışıyorsunuz. Bu durumda hissettiğiniz duygu ne olabilir? Kaygı, korku, stres… Çocuklar için de durum aynen bu şekildedir. Sınırlar net olmadığı zaman çocuklar da yoldan çıkıp istenmeyen şeyler yaşayabilir.
Çocuklar, gücün kendilerinde olduğunu ve sınırların da görünmediği durumlarda abartılı duygu taşırlar. Sınırları bulana kadar denemeye başlarlar. Tekrar tekrar ve tekrar…
‘’Bizim evde sınır koyan (yani güçlü olan) kim, kontrol kimde, benim neleri, nereye kadar yapmama izin var?’’ gibi soruların cevabı çocuk için net olmalıdır.
Sınırlar anlaşılır ve tutarlı olduğu sürece çocuk için de ‘’güven’’ duygusu var demektir.
Sınırlar, çocukların kendilerini ve dünyalarını anlamlandırmalarına yardımdı olur ve onlara önemli bir öğrenme ve keşif ortamı sağlar.
Tabii sınırın da bir sınırı olmalı. Aşırı kontrolcü olan sınırlar, çocuğun öğrenmesini, keşfetmesini ve sorumluluk kazanmasını engelleyeceği gibi başkaldıran ve isyan eden bir çocukla karşılaşmamıza neden olacaktır. Diğer ucu aşırı kontrolsüzlük de yine bizi aynı sonuçla karşılaştıracaktır.
Yapmamız gereken yukarıda da söylediğim gibi sınır koymanın da sınırını bilmek. Bunu başarabildiğimizde; çocuk öğrenmek ve keşfetmek için sağlıklı yollar bulacak ve sizinle iş birliğine girecektir.
Özge Ayrancı
Psikolog / Aile Danışmanı
