Yetişkinlerde haz duygusuna karşı bağımlılığa neden olabilecek etkenlerden biri, bireyin çocukluk dönemimde oyundan yeteri kadar hazzı alamayıp, çocuğun bu hazdan mahrum kalmasıdır.
Oyun çocuğun en temel ve en doğal ihtiyacıdır. Çocuğun haz kaynağı oyunudur. Yemek yemek nasıl ki çocuğun fizyolojik ihtiyacı ise oyunda çocuğun ruhunun ihtiyacı gıdasıdır.
Çocuk oyun ile jest, mimik bedensel hareketlerini ortaya koyar ve geliştirir. Çocuk için üretmek keşfetmek çok önemlidir. Çocuk oyun ile birlikte yeteneklerini geliştirir ve enerjisini kullanmaya olanak sağlar. Çocukluk dönemi harcama dönemidir, bu dönemde çocuk harcaması gereken enerji harcamaz ise hazını bastırmış olur bu ise çocuğun ileriki hayatında bağımlı hale gelmesine sebep olur. Enerjini harcama olanak verilmemiş ve enerjisi birikmiş fazla ertelenmiş çocuk yetişkin olduğunda zamansızca ve orantısızca patlamalar yaşar. Bu durum ise hem kendine hem de çevresindekilere zarar verme niteliği taşır. Oyundan mahrum kalmış bir çocuğun bedeni büyüse de ruhu büyüyemez.
Peki, burada ebeveynlerin ne yapması gerekir, öncelikle çocukların oyun oynayabilecek alanlar oluşturmak, çocuğun yeteneklerine yönelik gözlem yapmak çok önemlidir. Çünkü çocuğun seçtiği oyuncaklar çocuğun yetenekleri ve ileriye dönük olarak becerilerini gelişmesinde çok yardımcı olur. Çocuğun yeteneklerini keşfetmiş ve iyi gözlemlemiş ebeveynler çocuğun okul hayatı ve meslek hayatında ki seçimlerinde bilgi sahibi olup onu yönlendirmede yardımcı olabilir.
Göz ardı edilmemesi gereken önemli bir nokta vardır, çocuğun her istediğini her istediği oyuncağı hemen alınmaması. Çocuğun istediği hemen yapılırsa, çocuk istemeyi unutan, doyumsuz ve mutsuz bir bireye dönüşür. Burada zamanlama ve denge çok önemlidir. Diğer bir yandan çocuğun oyun ile ilgili veya bir konu ile ilgili sorusu karşısında, sence nasıl olur, şeklinde sorular sormak çocuğun hazırcılığa alışmasını önler, kendi kendine yönetmesine imkan verir. Ve burada ebeveynlerin yapması gereken üstünde durması gereken kıymetli husus çocuğun yeteneklerini, enerjisini oyunla beraber ortaya çıkarıp bireyselleşebilen kendinin yeteneklerinin bilincinde olan olgun kendini bulabilmiş bir insan olmasına olanak sağlamaktır.
Sinem Durmuş
Psikolog