Oyun, çocuğun kişiliğini etkileyen, çocuğu sosyalleştiren ve kendini ifade etmesinde aracı olan en önemli iletişim yoludur. Çocuklar oyun sayesinde kendini ifade etmenin yanı sıra sorumluluk almayı öğrenir, dikkatini kullanarak yeni beceriler kazanır, yaratıcılığını geliştirir ve kendi başına karar vermeyi öğrenir. Çocuktan herhangi bir konuda bilgi almak istiyorsak (özellikle bu konu çocuğun henüz soyut kavramları ifade edemediği yaş dönemindeyse) oyuna başvururuz. Bunun en önemli nedeni, çocuklar hayalini kurduğu şeyleri, duygularını ve düşüncelerini oyun aracılığıyla somut bir şekilde dışa vururlar.
Günlük hayatımızda bizi rahatsız eden çeşitli olaylarla karşılaşabiliriz ve bazen bunları dışa vurmakta zorlanabiliriz. Yüzleşmek istemediğimiz kaygılarımız, suçluluk duygularımız, fantezilerimiz ve duygularımız olabilir. Benliğimizi zedelememek adına savunma mekanizmalarımızla olayın üstesinden gelmeye çalışabiliriz. Çocukluk döneminde de savunmacı olduğumuz durumlarla karşılaşabiliriz. Ancak çocuk oyun oynarken farkında olmadan bilinçdışında bulundurduğu kaygılarını, travmatik yaşantılarını ve hayallerini/fantezilerini oyun oynarken kullandığı nesnelere yöneltir. O esnada tamamen oynadığı oyuna odaklandığı için normalde gösterdiği savunmacılığı göstermez.
Oyun terapisinin en büyük avantajlarından biri, terapötik ortamda kullanılan oyuncaklarla çocuğun duygularını kontrollü olarak yaşaması ve güvende hissetmesidir. Çocuk, seçtiği oyuncaklarla oyun oynarken belli nesnelere belirli kişileri yöneltebilir ve oynadığı oyunlarda belirli temalar gözlemleyebiliriz. Özellikle travmatik süreçlerde, istismar ve çocuğun anlamlandıramadığı durumlarda oynadığı oyunlarda cinsellik teması gözlemleyebiliriz. Örneğin çocuk cinsel istismar yaşadıysa veya anlamlandıramadığı cinsel içerikli bir şeyle karşılaştıysa oynadığı oyunlarda ve çizdiği resimlerde bunları görebiliriz. Çocuk yaşadığı ve doğrudan/dolaylı maruz kaldığı olayları yaptığı faaliyetlere farkında olmadan aktarır.
HANGİ DURUMLARDA OYUN TERAPİSİ ÖNERİLİR?
- Bağlanma problemleri
- DEHB
- Travma ve yas süreçleri
- Kardeş kıskançlığı
- Özgüven problemleri
- Agresyon
- OKB
- Kaygı
- Depresyon
- Okul problemleri
- Özgül öğrenme güçlüğü
- Uyum problemleri
- Yemek yeme problemleri
- Uyku problemleri
- Şiddet veya taciz
Gülce Uzonur
Psikolog
