Merhabalar Sevgili okuyucular. Bugün sizlere son günlerde en çok mağduriyet yaşanan bitcoin mağduriyeti hakkında başvurulması gereken hukuki yollardan bahsedeceğim.
Sizlerin de bildiği gibi; kripto para, günümüzde takas işlemlerinde kullanılabilen ve dijital ortamda şifrelenmek suretiyle sanal para birimi olduğu söylenebilmektedir. Birçok ekonomistlerin düşüncesine göre de geleceğin para birimi olabileceği de vurgulanmaktadır. Ancak, kripto paraların herhangi bir fiziksel karşılığı bulunmamaktadır.
Kripto paraların güvenliği ile ilgili problemlerden en önemli ise aynı paranın birden fazla kez harcanabilme olasılığının bulunmasıdır. Bu işlemlerin önlenebilmesi için öncelikle yapılan tüm işlemlerin kaydını alan bir merkez bankasının kurulmasının sağlanması olmalıdır. Bu şekilde tüm mekanizmayı kontrol eden bir sistemin kurulması ile toplum tarafından da kripto paraya olan güveninde oluşması sağlanabilmektedir. Fakat son dönemde Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası imzalı yönetmeliğe göre, kripto para olarak bilinen Bitcoin gibi elektronik paraların, Türkiye’de ödeme aracı olarak kullanılmasına 30 Nisan 2021 tarihi itibari ile yasak getirilmiştir. Resmi Gazetede yayımlanan işbu karar doğrultusunda kripto para varlıkları değil, kripto para ile yapılacak ödeme yöntemleri yasaklanmıştır.
Bu husustaki düzenlemeler birçok hukuki olmayan ve kripto paranın kaynağının nereden geldiği belli olmayan ödemelerinde yapılmamasına olanak tanımaktadır. Türk Ceza Kanunu’nun 282. maddesinde düzenlenen suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerinin aklanması suçuna ilişkin konu ile ilgili ayrıntılı düzenlemeler getirilmiştir. İşbu madde de malvarlığı değerlerinin aklanmasında önemli ve ağır yaptırımlar düzenlemiştir. Ayrıca işbu madde doğrultusunda elektronik para transferleri ile suç işlenmesinin suç kapsamında sayılmasına ilişkin bir engel bulunmamaktadır.
TCK m. 282 Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama Suçu (1) (Değişik: 26/6/2009 – 5918/5 md.) Alt sınırı altı ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini, yurt dışına çıkaran veya bunların gayrimeşru kaynağını gizlemek veya meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla, çeşitli işlemlere tâbi tutan kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(2) (Ek: 26/6/2009 – 5918/5 md.) Birinci fıkradaki suçun işlenmesine iştirak etmeksizin, bu suçun konusunu oluşturan malvarlığı değerini, bu özelliğini bilerek satın alan, kabul eden, bulunduran veya kullanan kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Bu suçun, kamu görevlisi tarafından veya belli bir meslek sahibi kişi tarafından bu mesleğin icrası sırasında işlenmesi halinde, verilecek hapis cezası yarı oranında artırılır.
(4) Bu suçun, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.
(5) Bu suçun işlenmesi dolayısıyla tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
(6) Bu suç nedeniyle kovuşturma başlamadan önce suç konusu malvarlığı değerlerinin ele geçirilmesini sağlayan veya bulunduğu yeri yetkili makamlara haber vererek ele geçirilmesini kolaylaştıran kişi hakkında bu maddede tanımlanan suç nedeniyle cezaya hükmolunmaz.
Son dönemde kripto para mağduriyetlerinin oluşması neticesinde hukuki olarak yapılması gereken prosedürler bulunmaktadır. Şöyle ki; mağduriyet yaşayan ve maddi kayıpları olan kişilerin bulundukları bölgedeki Cumhuriyet Başsavcılıklarına başvurmaları, banka transferleri ile yapmış oldukları işlemlerin örneklerini şikâyet dilekçelerine eklemeleri yargısal sürecin başlamasında önemli bir adımdır. Ayrıca, kripto para ile kaybedilen meblağın miktarı doğrultusunda bulundukları bölgedeki Tüketici Hakem Heyetlerine başvurmaları gerekmektedir. Meblağların daha yüksek olması halinde ise Tüketici Mahkemelerine hukuki sürecin başlatılması için işlemler yapılabilmektedir. Mağdurların yapacağı hukuki başvurular neticesinde yargılama başlayacak olup, şirketin ve sahiplerinin malvarlığı durumu uğrattıkları zararların tazmini açısından önem teşkil etmektedir. Avukat Gizem GONCE
Gizem Gonce
Avukat
