Kadınlarda kısırlığı etkileyen sebeplere servikal faktör adı verilen rahim ağzı sorunlarından oluşan faktörlerle başlayalım. Cinsel ilişki esnasında erkekten gelen sperm hücreleri kadında rahim önünde durur ve hareketli yapıları sayesinde doğum kanalını geçip rahimde döllenme işlemine girişirler. Kadınlarda bulunan rahim ağzı salgısı verilen sıvı yumurtlama dönemlerinde spermlerin rahime ulaşmasına izin verirler.
Bu dönemler dışında rahim ağzı sıvısı daha yoğun bir hal alarak sperm geçişine izin vermez fakat istisnai durumlarda yumurtlama dönemleri dışında da spermlerin doğum kanalını geçip rahime ulaştıkları görülmektedir. Bu nedenle kadınlar korunma tedbirlerine başvurmak zorunda kalırlar.
Rahim ağzı sorunları kısırlık nedeni
Bazı kadınlarda da rahim ağzı sıvısının içerisinde spermlere karşı üretilip, spermlere karşı bağışıklık kazanılmasına yol açan antikor maddeler bulunmaktadır. Bu kadınlarda yumurtlama dönemlerinde dahi sperm geçişine izin vermeyerek infertilite yani kısırlık oluşturur. Bu hastalara intrauterin inseminasyon adı verilen rahim içi aşılama yöntemleriyle tedavi uygulanmaya çalışılır. Rahim ağzı sorunları yanı sıra rahim kaynaklı kısırlık sebepleri de mevcuttur. Gebelik oluşması için uygun yumurtlama zamanı, yeterli yumurta ve sperm yanı sıra rahimde gebelik oluşmasına yardımcı olacak boşluk da gereklidir.
Yeterli boşluğun bulunmaması gibi durumlarda rahim içi ve tüp adı verilen fallop kanallarının filmi çekilir ve mikroenjeksiyon yöntemleri ile tedavisi sağlanır.
Tüplerden kaynaklı nedenler kısırlık nedeni
Ayrıca kadınlarda kısırlık nedenlerinden birisi de tüplerden kaynaklı sorunlardır. Döllenme işleminin başarı ile gerçekleşmesinden sonra döllenen yumurtanın rahim içi boşluğuna iletilmesini tüpler ve fallop kanalları sağlamaktadır.
Kendiliğinden gebelik oluşması için bu tüplerden en az birisinin tıkanık olmaması ve sağlıklı olması gerekmektedir. Bu kanallardaki bölgesel veya tamamen kapalılık, tıkanıklık durumları döllenmiş yumurtanın rahim boşluğuna ulaşmasını engellemesi ile birlikte kısırlık oluşmasına sebep olur.
Yumurtlama sorunları kısırlık nedeni
Kadınlarda yumurtlama sorunları da kısırlık oluşturabilmektedir. Yumurtaların yeterli büyüklük ve olgunluğa ulaşamadığı durumlar spermin yumurta ile birleşmesinden sonra dahi döllenmeye engel olmaktadır. Kanalların kapalı olması, rahimde yeterli boşluğun bulunmaması gibi durumlarda mikro enjeksiyon, hormonal tedavi gibi tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Erkeklerde olduğu gibi kadınlarda da kısırlık etkenlerinden çevresel ve psikolojik etkenleri yok sayamayız. Stres ve yoğun çalışma temposu da büyük ölçüde etkendir.
Kadınlar, psikolojik olarak rahat ve kendilerini gebeliğe hazır ve güvende hissetmediklerinde bu onların yumurtlama düzenini ve adet dönemi düzensizliklerini beraberinde getireceğinden kısırlığa yol açmaktadır. Bu gibi durumlarda uzmanlar tarafından öncelikle kadınların psikolojik olarak kendilerini gebeliğe hazır hissetmeleri, gebelik konusunda yeterince bilinçli olmaları ve gebeliğe ait her hangi bir huzursuzluk ve korkularının bulunmaması gerekmektedir.
Kısırlık karşısında duygusal yönden hazır olun
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bu gibi durumlarda kadınların adet ve yumurtlama düzenleri bozulacağı için cinsel ilişkilerde gebelik oluşturacak faktörlerin tamamı gerçekleşmeyebilir. Bundan dolayı kendiliğinden gebelik oluşması için kadınların sağlıksal yönlerden olduğu kadar psikolojik ve duygusal açıdan da kendilerini hazır hissetmelerini sağlamak gerekmektedir. Sağlıcakla kalın…
Jin.Op.Dr. Serdar Koç
Kadın Hastalıkları ve Tüp Bebek Uzmanı
