Bebeğiniz ay ay hangi kaba motor becerileri kazanır?
Bebeğimde kaba motor gelişim alanında sapmalar olduğunu nasıl anlarım?
Gelişimsel uyarı işaretleri nelerdir? Ne zaman bir uzmana başvurmalıyım?
1.Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Yüzüstü dururken başını refleks ile hafifçe kaldırabilir. Avuç içine konan parmağı sıkabilir.
2. Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Yüzüstü dururken göğüs kafesini hafifçe kaldırabilir. Sırtüstü pozisyonda kollar ve bacakları ile simetrik vuruş hareketleri yapabilir. Yakın objeleri gözleri ile takip edebilir.
3. Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Yüzükoyun pozisyonda kolları üzerine yaslanarak gövdesini kaldırabilir. Başını dik tutma hareketini gerçekleştirir. Banyo yaparken hareketlidir. Çıngırak, zil gibi sesli uyaranlara başını çevirebilir.
4. Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Yan yatarken sırtüstü dönebilir. Destekle oturmaya başlar. Baş kontrolünü sağlayabilir.
5. Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Sırtüstü yatarken başını 45° kaldırabilir. Bacaklarını dümdüz yukarı doğru kaldırabilir. Kucakta otururken nesne tutabilir.
6. Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Yüzükoyun pozisyonda elleri üzerine yaslanarak gövdesini kaldırabilir. Sırtüstü pozisyondayken yüzükoyun dönebilir, yatar pozisyonda ayağını ağzına götürebilir. Çocuk sandalyesinde oturabilir, hareket eden nesneyi tutabilir. Koltuk altlarından tutunca ayakta durabilir. Kendi elinin desteği ile oturabilir.
7. Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Yüzükoyun pozisyondayken sırtüstü dönebilir. Desteksiz, tek başına oturabilir. Ayakta durur pozisyonda (koltuk altlarından tutulurken) sırayla ayaklarını kaldırabilir.
8. Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Yüzükoyun pozisyonda tek el üstünde durabilir, diğer elini nesne almak için kullanabilir. Yardımla ayakta durabilir ve olduğu yerde yürür hareketi yapabilir.
9. - 10. Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Tutunarak ayakta durabilir. Emekleyebilir. Oturur pozisyonda öne hareket edince dengeyi kaybetmez.
11. - 12. Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Yardımla ya da yardımsız yürüyebilir, oturduğu yerde kendi kendine dönebilir. Yatar pozisyondan oturur pozisyona gelebilir. Mobilyalara tutunarak ayağa kalkabilir. El ve ayaklarını kullanarak yürüyebilir. Yürüme becerisinin kritik dönemi 18 aydır. 18 aya kadar yürüme becerisini kazanamayan bebekler için bir uzmana danışılması gerekmektedir.(Türk çocuklarının yürüme becerisini kazanma ortalaması 15 aydır.)
13. - 14. Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Yürürken henüz aniden duramaz. Emekleyerek merdiven çıkar. Yardımsız ayakta durabilir.
15. - 16. Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Yatar pozisyondan ayağa kalkabilir.
17. - 18. Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Koşabilir, çömelebilir, yardımla merdiven çıkabilir. Ayaktayken düşmeden oyuncağını fırlatabilir.
18. - 24. Ay Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Yardımsız merdiven inip çıkabilir. Yardımla tek ayak üzerinde durabilir. Ayaktayken yerden bir şeyler alabilir. Büyük bir topa dengesini kaybetmeden vurabilir. Kapıyı kendi açabilir.
2 - 2.5 Yaş Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Geri geri yürüyebilir. Kısa süre tek ayak üzerinde durabilir. Parmak uçlarında yürüyebilir. Müzik eşliğinde dönebilir. Koşarken aniden durabilir. Sıçrayabilir, topu başının üzerinden fırlatabilir.
2.5 - 3 Yaş Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Zıplayabilir. İki ayağını kullanarak merdiven inip çıkabilir, koşarken yönünü değiştirebilir, 3 tekerlekli bisiklete binebilir, büyük bir topu tutabilir. Yönünü belirleyerek isabetli atabilir.
3 - 4 Yaş Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Yatar pozisyondayken dirseklerini kullanarak ve yana dönerek ayağa kalkabilir. Peş peşe zıplayabilir. Tek ayak üzerinde durabilir ve tek ayak üzerinde birkaç kez sekebilir. Yerden 5 cm yükseklikte olan ipin üstünden atlayabilir. 20 cm ileriye zıplayabilir. Gövdesinden destek alarak iki eliyle topu yakalayabilir.
4 - 5 Yaş Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Koşarken birden dönebilir, çizgi üzerinde yürürken dengesini sağlayabilir. Küçük bir topu yakalayabilir. Yatar pozisyondayken direk kalkışa geçebilir/doğrulabilir. Bisiklet sürme paten kayma öğrenebilir.
5 Yaş ve Sonrasında Kaba Motor Gelişim Basamakları :
Kompleks hareketleri yapabilir. Rekabet içeren spor ve oyunları yapabilir. İp atlarken dönebilir. Gördüğü hareketleri taklit edebilir.
- Her çocuğun bireysel farklılıkları olduğu ve gelişim basamaklarının birebir uymayacağı bilinmelidir. Çocukla ilgili herhangi bir şüpheye düşmeden önce gelişimsel uyarı işaretleri dikkate alınmalıdır.
- Bebeğiniz 12 aylık oldu ve emekleme, tutunarak ayakta durma ve sıralama hareketini yapmıyorsa,
- 18 aylıkken desteksiz ayakta duramıyor ve desteksiz yürüyemiyorsa,
- 2 yaşından sonra merdivenden emekleyerek inip çıkamıyor veya ebeveyn yardımıyla merdivenden çıkamıyorsa, koşamıyorsa ,
- Çocuğunuzun gelişim tarama testini yaptırmak için bir çocuk gelişim uzmanına başvurup gelişimsel destek alabilirsiniz.
Tuğçe Yorulmaz
Çocuk Gelişimci & Çocukla Adli Görüşmeci
