2 Yaş Sendromu Nedir?
Çocuklarda yaklaşık 18-36 arasında yaşanan zorlu bir dönemdir. Çocukların kendilerinin de bir birey olduklarını fark ettikleri, kişiliklerinin oluşmaya başladığı, istediklerini nasıl yaptıracaklarını öğrenmeye başladıkları; ancak ebeveynler açısından anlaşılması ve dayanılması zor olan çocuk gelişiminin en önemli dönemlerinden biridir. Literatürde “erken ergenlik, terrible two, çocukluk dönemi negativizm” olarak da isimlendirilmektedir.
2 Yaş Sendromunun Belirtileri Neler?
- Hırçınlık,
- Aniden girilen öfke nöbetleri,
- Anlaşılmadığında çabucak sinirlenme, dürtüsel tepkiler verme,
- Her şeye "hayır" deme, kendi istediğini yaptırmak için çabalama,
- Söz dinlememe, inadına tersini yapma,
- Her şeyi ellemek isteme, aşırı hareketlilik,
- Her şeyi tek başına yapmak isteme,
- Bazen kriz şeklinde ağlama, başı duvara vurma, anne-babaya-çeşitli yerlere/eşyalara vurma,
- Çevresindeki herkese karşı otorite kurma isteği.
- Eşyaları etrafa fırlatma,
- Yoğunlukla istediklerini anlatmak yerine sık ve tiz bir sesle ağlama,
- Birçok şeye yumruklarını sıkarak ve bir ayağını yere vurarak itiraz etme,
- “Hayır”, “istemiyorum”, “gelmem, yapmam” ifadelerini bol bol kullanma
- İstekleri yapılmadığında aşırı tepki içeren davranışlar gösterme,
- Ebeveyn tepkisine karşı küsme, alınma, kendi kendine içlenme, kendi kendine konuşma tepkileri gösterebilir.
Bu belirtiler 2 yaş sendromu denilen büyüme hormonlarının tavan yaptığı döneme has belirtiler. Ancak; bir de çevresel durumlardan kaynaklanan davranış sorunları vardır ki bunların 2 yaş sendromuyla karıştırılmaması gerekir.
Örneğin;
- Anne ve babanın engelleyici ve aşırı koruyucu davranışları (aman dikkat kırarsın, aman dikkat dökersin gibi söylemleri),
- Kardeş kıskançlığı,
- Temizlik konusundaki ısrarcılık,
- Tuvalet eğitimi süreci,
- Herhangi bir konuda aşırı engellenme,
- Aile içindeki anne ve babanın mutsuzluğu veya şiddet uygulaması,
- Yiyecek ve içecekler konusunda anne ve babanın ısrarcı tutumu,
- Çocuğun gün içerisinde enerjini harcayamaması,
- Anne ve babanın yeterince ilgilenmemesi de çocuğu ilgi çekmeye zorlaması, sonucu oluşan davranışlar; 2 yaş sendromuyla karıştırılmamalıdır. Yani iki kardeşin birbirini kıskanması sırasında verdiği tepki ile çocuğun 2 yaş sendromuna has hissettiği duygu durumu iyi anlaşılmalı ve ona göre değerlendirilmelidir.
Şeyla İbrahimoğlu Delen
Uzman Psikolog