Günümüzde sosyal medyanın hayatımızdaki rolü gittikçe artmaktadır. Bu artış her şeyin en kusursuz halini göstermeyi de beraberinde getirmiştir. Her çağda güzellik standartları farklı şekilde ele alınmıştır. Bulunduğumuz zamanda sosyal medyadaki kendimizi kusursuz gösterme çabası en çok beden algımızı etkilemiştir. Zihnimizde oluşturduğumuz mükemmel vücut standartlarına ulaşma arzusu içerisinde çoğu kişi çeşitli yollara başvurmaktadır. Bu durum özellikle ergenlik dönemindeki genç kızları ciddi anlamda etkilemektedir.
Ergenlik dönemi bireyin kendi kimliğini bulmaya çalıştığı, ailesinden yavaş yavaş ayrılarak bir birey olduğunu fark ettiği dönemdir. Bedensel olarak çeşitli değişimler görülür; yağ oranı artar, göğüsler belirginleşir, kalça daha belirgin olmaya başlar ve hatlar gittikçe oturur. Bu durumda bedeni değişen ergen birey her an sosyal medyada gördüğü ve toplumun sunduğu “güzellik standartlarına” uymak ister. Daha zayıf, daha ince, daha kusursuz olma arzusu ile kısıtlama ve kaçınma davranışları gösterir. Sonucunda hem bedensel hem psikolojik olumsuz durumlar ile karşılaşmak mümkündür.
Gelişimlerinin en önemli dönemi olan ergenlik dönemindeki bireylerin belli bir besin grubundan yoksun kalmaları, almaları gereken kalori miktarından ciddi derecede az almaları, besin tüketimi sonrası telafi davranışlarında (kusma, aşırı egzersiz vs.) bulunmaları Anoreksiya Nervoza ya da Bulimiya Nervoza gibi yaşamı tehdit eden ciddi yeme bozuklukları yaşamalarına sebep olabilir. Psikolojik boyutunun yanı sıra bedenimizin tüm besin gruplarına ihtiyacı vardır. Önemli olan hangi besin grubunu ne sıklıkla tükettiğimizdir.
Peki bu Anoreksiya Nervoza ve Bulimiya Nervoza nedir?
Anoreksiya Nervoza, ne kadar zayıf olsa da kişinin kendini yeterince zayıf bulmamasıdır. Özellikle 14-18 yaş arası genç kızlarda görülmektedir ve kişiler genelde bir problemleri olduğunu kabul etmezler. Anoreksiya Nervoza olma yolunda giden genç kızlarda belirtiler şu şekildedir; olması gereken en düşük kiloyu bile reddederler, kilo almaktan aşırı korku duyarlar, uzun süre aynada kendilerini incelerler, kilo verme odaklıdırlar, aşırı egzersiz ve aşırı yiyecek kısıtlamasında bulunurlar. Bedensel olarak adet düzensizlikleri, kas krampları, yorgunluk, diş çürümeleri, kuru cilt, kabızlık, tüylenme, beden ısılarında düşüklük olabilir. Bulimiya Nervoza ise kişinin yeme atakları yaşadığı sonrasında telafi davranışında bulunduğu bir kısır döngüdür. Bu gruptaki genç kızlar genelde ideal kilolarında veya hafif kiloludur. Belirtileri arasında; sık kilo dalgalanmaları,depresif ruh hali, iştah azaltmak için madde kötüye kullanımı, sık değişen mizaç, aşırı besin kısıtlaması sonucu yeme atağı yaşama (Belli bir zaman diliminde 2000 kalori üzerinde alma) sonrasında yoğun pişmanlık ve utanç duygusu ile telafi edici davranışlarda (kusturma, aşırı egzersiz, laksatif/diüretik ilaç kullanımı gibi) bulunma, yorgunluk, kilo kaybı, kusma ve buna bağlı boğaz ve ellerde yaralar, baş ağrısı, baygınlık, belirsiz karın ağrısı ile düzensiz adet görme belirtileri de ortaya çıkabilir.
Anoreksiya Nervoza ve Bulimiya Nervoza sosyal medyanın etkisi ile gün geçtikçe artış göstermektedir. Yaratılan “zayıf kadın” ideali ergenlik çağındaki genç kızlar için rol model olarak algılanır. Bu da genç kızları kilo sorunları olmasa bile diyet yapmaya iter. Ebeveynler yeme bozuklukları hakkında bilinçlenmeli ve gerekiyorsa bir uzmandan yardım almalıdır.
Ezgi Solukcu
Psikolog
