Doğumsal hipotiroidi (Tiroid hormon eksikliği) zeka geriliğinin önlenebilen en sık nedenidir. Yani bu demek oluyor ki erken dönemde tanısı konulup tedavisi başlanan bebeklerde zeka geriliği görülmez.
İşte tam da bu nedenden topuk kanının mutlaka alınmasını gerektiğini söylüyoruz.
Hastalık Dünya genelinde yaklaşık 3500-4000 canlı doğumdan birinde görülür ama ülkemizdeki sıklığı biraz daha fazladır.
Tiroid hormonu, sadece beyin ve zeka gelişimini değil vücutta birçok hücrenin fonksiyonunda önemli bir yere sahiptir.
Peki tanı nasıl konulur?
2006 yılından itibaren Sağlık Bakanlığımız TSH ölçümüne dayalı taramam programı başlatmıştır. Topuk kanından TSH bakılır ve yüksek saptananlarda ileri incelemeler başlatılır. İncelemeler sonucunda tanı kesinleşince de hemen ilaç tedavisi başlanır.
Yaşamın ilk 15 gününde tanı alıp tedavi başlanan hastalarda beyin etkilenmesinin olmadığı kabul edilir.
Gebelik öncesinde veya gebelik süresince tiroid hastalığı tanısı alan annelerin bebeklerinde tarama ile yetinilmemeli ve mutlaka doğum sonrası kontrollerde tiroid hormon ölçümü de yapılmalıdır.
Tiroid dokusunun yokluğu ya da normal yerinden başka yerde olup hormon üretimi hiç olmayan kalıcı nedenler dışındaki durumlarda hastalar 3 yıl tiroid hormon tedavisi alır ve 3. yılda ilacı kesip 1 ay sonra kan değerlerine tekrar bakılır. Eğer değerler normalse hastalar ilaçsız takip edilir.
Tiroid hormon eksikliğinin boy kısalığı, kabızlık gibi durumlara da neden olabileceği unutulmamalı özellikle uzun süreli kabızlığı olan vakalarda da tiroid hormonları açısından değerlendirilme yapılmalıdır.
Sağlıklı kalın
Uzm.Dr. Kübra Cenkçi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı