Korkma davranışımız en temel yaşadığımız duygulardan birisidir. Çocuklar korktukları zaman bir çok davranış göstermektedirler. Bunlar; kaçma, kaçınma, donma, bir yere saklanma, ağlama, çığlık atma vb. davranışlar görülebilir. Korkular herhangi bir olaydan yada bir kişiden dolayı yaşanan güvensizlik durumudur. Bu yüzden genellikle küçük yaştaki çocuklar hemen annelerine sığınırlar. Genellikle onlara güven sağlayacak olan kişiler anneleri, babaları yada tanıdıkları ve güvendikleri bir yetişkinlerdir.
Çocukluk döneminde korkular yaşanmasının bir çok sebebi vardır. Bunlar anne veya babadan ayrı düşme, terk edilme korkusu, anne veya babasına bir şey olmasından dolayı korkarlar. Bu korku durumlarında çocuk güvensizlik hissedip tedirgin olmaktadır. Bazı durumlarda çocuklar korku duyulan şeye karşı herhangi bir korkusu olmamasına rağmen öğrenme durumuyla korku edinebilir. Örneğin; ebeveynlerin birinin yada her ikisinin de köpeğe karşı daha önceden yaşadıkları bir deneyim yoluyla korkuları varsa çocuklarına hep köpeklere karşı tehlikelidir diye öğrettilerse çocukta köpek gördüğü zaman korkmaya başlar. Çünkü çocuklar sosyal öğrenme yoluyla yani taklit ve modelleme yoluyla da bir çok davranışları öğrenmektedirler.
Korkunun oluşmasında çocuğun yaşadığı çevre koşulları geçmiş yaşantılar , korku yaşamakta olduğu o andaki fizyolojik ve psikolojik durumlarının da etkisi vardır. Şuan da yaşamakta olduğumuz pandemi sürecinde de çocukların hassasiyet durumları arttığı için bu döneme özgü korkular ve kaygılar yaşamaktadırlar.
Bazı korkular belli dönemlere özgü olabilir. Bebekler gördükleri yabancı tanımadıkları yüzlere, çıkan ani seslere korkarak tepki gösterebilirler. Bir yaşından sonra çocuklar bir takım nesnelerden veya kişilerden korkmaları çok doğaldır. Çocukların yaşı arttıkça korkuları da artmaktadır. En fazla korkular 3- 6 yaş arasında görülmektedir. Bu dönemde doğal afetlerden, gök gürültüsünden, karanlıktan, hayali yaratıklardan ve yalnız kalmaktan korkabilirler. 12 yaşına yaklaştıklarında çocukların korkuları azalmaktadır. Okul çağındaki çocuklarda silah, kesici aletler, yangın gibi kendilerine zarar verebilecek nesnelere yada durumlara karşı korkuları görülmektedir.
Çocuklar izlediklerinin etkisinde kalarak bir nesneden, kişiden veya durumdan korkabilirler. Bu yüzden çocukların izledikleri içeriğin ilk başta ebeveynler tarafından çocuğun yaşına ve gelişim dönemine uygun olup olmadığına bakmaları gerekmektedir. Çocuğun yaşadığı korkular için çocuğa kızmadan, alay etmeden korku durumunu dinleyerek yardımcı olunmalıdır.
İpek Türe
Klinik Psikolog
