Öfke, çocuk, ergen ve yetişkinler için temel duygular arasında yer almaktadır. Önemli olan öfkenin ifade ediliş biçimi ve kontrol altına alınmasıdır.
Saldırganlık ise, çocuğun kendisini koruma iç güdüsü ile alarma geçirecek olan herhangi bir durum olmadığında kendisine ve başkalarına zarar verme davranışıdır. Vurma, itme, tekmeleme, fırlatma, tükürme gibi eylemleri yapan bir çocuğun saldırganlık eğiliminde olduğu söylenebilir. Saldırganlık Davranışının Nedenlerine bakacak olursak *Ebeveynlerin çocuğa sevgisini gösterme şekli olarak yüksek sesle sevme, hafif vurma, sarma ve sıkma gibi davranışlarda bulunması çocuğun akranlarına karşı sevgisini göstermenin bir yolu olarak görülebilir. Bu nedenle saldırganlık davranışının sebeplerinden başlıcası ebeveynin çocuğa rol model olmasıdır. *Kültürel normların özellikle erkek çocuklarında öfke ve saldırganlığın normal görülmesi ''erkek çocuğudur yapar'', ''vur'', ''sana vurana sen de vur'', ''kendini ezdirme'' gibi söylemleri ile saldırganlığın pekiştirilmesi *Çocuğun tablet ve telefonda rekabet ve şiddet içeren oyunlar oynaması, şiddet içerikli çizgi film ve filmler seyretmesi *Anne baba tutumlarının baskıcı ve otoriter olması, *Aile içi şiddete maruz kalma, *Çocuğun öz güveninin düşük olması ve kendisini göstermenin bir yolu olarak öfkeyi ve saldırganlığı seçmesi.
Öneriler
- Ebeveynler çocuğa doğru rol model olabilmeli,
- Şiddet içerikli kitle iletişim araçlarından uzak tutmalı,
- Öfkenin kontrol edilemediği durumlarda sakinleşmesi için zaman tanınmalı fakat yanında olduğu da hissettirilmelidir. Çocuğun sakinleştiğinden emin olduktan sonra konuyla ilgili konuşulmalıdır.
- Çocuğun ihtiyaç ve isteklerini saldırganlık ve öfke ile ifade etmesine izin verilmemeli, böyle bir talebi olduğunda davranışının dezavantajlarını göstermeli ve istediği şeyleri kaybettiğini görmeli ve yaşamalıdır.
- Saldırganlık davranışının sebebi özgüveninin düşük olması ise bilişsel, sosyal ve fiziksel olgunluğuna göre yapabileceği düzeyde görev verilmeli ve çabası övülmelidir.
Hande Tümsa
Uzman Klinik Psikolog
