Bağlanma, doğumdan (0-2 yaş arası) sonra bebeğe bakım veren kişi ile bebeğin arasında oluşan bağdır. Bu bağ, temel bakım veren kişi genelde anne olduğu için anne ile kurulur. Ancak bakım veren bir anne yoksa bu bağ, baba ya da bakıcı ile de kurulabilir.
Bağlanma fiziksel temas ve dokunma ile oluşabilir. Aynı zamanda bakım verenin bebekle olan iletişimi ve empatisi de bu bağı güçlendirir. Bakım veren güvenilir ve sıcak bir ortam oluşturursa bağlanma daha güvenli olur. Bebeğin temel ihtiyaçları o an karşılanırsa bebek güven duygusunu kazanmış olur. Eğer ki çocuk ihtiyaçlarını karşılayan, aç olduğunda açlığını gideren, temizlenme ihtiyacı olduğunda temizleyen, dokunulmaya ihtiyacı olduğunda dokunan, sevilme ihtiyacı olduğunda bunları hissedip seven bir anneye ya da bakım verene sahipse çocuk kendi yaşının doyumuna ulaşır. Yani bebek ihtiyacı karşılandığı zaman anneye güvenir.
Güvenli bağlanan bir bebek, bağlandığı kişi yanına geldiğinde neşelenir, kendisini güvende hisseder. Bağlandığı birey yanından ayrılsa bile geri geleceğini bilerek güven duygusu devam eder.
Güvenli bağlanan bir bebeğin yetişkinlik hayatında diğer bireylere daha empatik yaklaştığı, öfke ve streslerini kontrol altında tutup düzen bozucu davranışlardan kaçındıkları gözlemlenmiştir. Ayrıca yetişkinlik yaşamlarında uzun süreli ve güvene dayalı ilişkiler kurarlar. Özgüvenleri yüksek, sosyal ilişkileri sağlam olur. Duygu ve düşüncelerini insanlarla daha rahat paylaşırlar. Bu nedenle bebeğiyle tutarlı ve güvenli bir ilişki kuran anne, artık onun ilerki yaşamındaki ilişkilerinin sağlıklı temelini atmış olur. Çünkü bebeğin ilk birkaç yılda yaşadığı deneyimler, ilerki yıllarda başkaları ile yaşadığı ilişkilerinde belirleyici bir rol oynar. Güvenli bağlanan insanlar;
- Diğer insanlarla iletişime geçmekte zorlanmaz, genelde yapıcı bir ilişkileri olur.
- Terk edilme kaygıları yoktur.
- Diğer insanlara karşı iyimser olurlar.
- Evlilik ve iş yaşamlarındaki zorlukları yapıcı bir şekilde aşmaya çalışırlar.
- Yaşamlarında pek çok şeye üzülüp sinirlenseler de bu durumu kolayca aşabilirler.
Bebeğin güvenli bağlanması oluşurken annenin ya da bakım verenin de çocuğa bağlanması gerekir. Bağlanma, bakım veren ve bebek arasında karşılıklı oluşan bir bağdır. Ancak bu bağlanmayı sağlarken bunu bağımlılık haline getirmemeye özen gösterilmelidir.
Unutmayın, bağlanmak demek bağımlılık demek değildir.
Duygu Aydın
Psikolog