NEDİR?
Terapist ve çocuk arasındaki ilişkinin, gelişimsel ve içsel mücadelelerden kaynaklı problemler yaşayan çocuklar için birincil iyileştirici etkendir.
OYUN TERAPİSİNDE OYUNCAKLARIN ANLAMLARI NELERDİR?
Oyun terapisinde çocuklar bazen bazı oyuncaklara karşı daha ilgili davranabilirler. Bunun da bizlere bir işaret olduğunu biliyor muydunuz? Oyun terapisinde, her oyuncağın belli sembolik anlamları ve oyuncakların kategorileri vardır. Örneğin; bunlar gerçek hayat oyuncakları, agresyon boşaltan oyuncaklar, üretici, duygusal rahatlama oyuncakları gibi. Her oyuncak ise sembolik anlam içerir. Bebek evi, bebek evindeki insanlar, kuklalar; insan ilişkileri, çatışma, kıskançlığı ifade ederken; hacı yatmaz, vahşi hayvanlar, silah, bıçak gibi oyuncanlar zarar verme duygusunu, balığın bilinç altındaki anlamının suçluluk duygusu, mutfak malzemeleriyle oynayan bir çocuğun duygusal doyurulma arzusunu temsil etmektedir. Soyut olan açlığı somut bir şekilde, sanki fizyolojik açlıkmış gibi terapi seansları esnasında dışa vurarak, çocuğun üzerinde bir iyileşme gözlemlenir. Oyun terapisindeki hedeflerden biri de budur. Çocuk, kendisine ve çevresine anlatamadığı travmaları, duygu durumlarını, neler hissettiklerini, psikolojik açıdan problemlerini oyun odasındaki oyuncaklarla birlikte oynayarak ortaya çıkarır. Yaşadığı bu içsel durumu tekrar tekrar yaşar, bilinç altındaki travmaları oyuncaklar yardımıyla bilinç düzeyine çıkarak onların temizlenmesini sağlar. Şimdi birkaç temel materyalin oyun terapisindeki bizlere verdikleri mesajlara bakalım;
Top: Etkileşim, ilişkiler, güven, yeniden değerlendirme, rekabet, güven tazeleme…
Arabalar: Hareketlilik, güç, kaçış, güvenlik, korunma, savunmalar, yolculuk, aile sorunları…
Biberon: Bebeklik dönemine geri dönme, bakım, oral dönem ile ilgili başa çıkma konuları, kardeş…
Silahlar: Saldırganlık, kontrol, kızgınlık, güç, düşmanlık, ölüm, acı, ihlal etme, korunma, sınırlar…
Dürbün: İlişki(yakın/uzak), gözetleme, avlanma, bulma, arama, yakınlık, kendini değerlendirme…
Bebekler: Benlik kimliği, bebeklik dönemine geri dönme, kardeş, rekabet, anatomi, yakınlık, arkadaşlık…
Fotoğraf makinesi: Kanıt, onaylama, teyit etme, geçmiş, gerçek, değişim, delil, bellek, bilgi…
Kutu: Sır, bilinen/bilinmeyen, gizlenmiş, kontrol, sınırlar, kapsama, teyit etme, hediye, benlik, itibar…
Tabaklar/yemek pişirme: İlgilenme/şefkat gösterme, kutlama, güvenlik, dikkat, ihmal…
Oyuncak ayı: Sıcaklık, bakım verme, arkadaşlık, güvenlik, kendini koruma…
Kedi: Nazik, bağımsız, sıcak, çevik, tembel, ruh hali değişen, meraklı,…
Köpek: Korunma, saldırganlık, kardeş kıskançlığı, arkadaş, evcil hayvan, yoldaş, sadakat….
Kartal: Özgürlük, saygı, kaçış, avcı, mesafeli, takdir edilen, bağımsız, gözetleme, otonom…
Fil: Yavaş, güçlü, nazik, ezik, istikrarlı…
At: Güç, hız, kaçış, istikrarlı, dayanıklılık, temas, destek, saygı…
Kuzu: Savunmasızlık, şefkatle bakıp büyütme, koruma, bebek, masum, kurtarma…
Aslan: Güç, tehlike, kontrol, hız, hükümdar, haşmetli, gururlu, azametli, avcı, baba, otorite, asalet, göz korkutucu, saldırgan…
Kale/şato: Ev, otorite, korunma, girilemez, sınırlar, geçmiş, aile, soğuk, katılık, güç, güvenlik, beden sınırı…
Mağara: Korunma, korunan, gizli, saklanmış, bilinmeyen, sığınak, çelişkili duygular yaşama…
Banka: Güvenlik, kayıp, itibar, saygınlık, sır, aile… Yılan: sır, düşman, gizli, problem…
Sahil: Güvenli, özgür, neşeli, dokunsal, güvenli…
Ev: Yuva, güvenlik, içsel, koruma, çatışma, evlilik, ebeveynler gibi anlamlara geliyor olabilir.
Burada Oyun Terapisinde kullanılan oyuncakların çok küçük bir kısmı mevcut. Oyuncakların anlamları elbette bunlarla sınırlı değil. Bu ifadeler “kesin olarak şu soruna karşılık geliyor” demek mümkün değildir!!! Detaylı inceleme gerektirir. Oyun Terapisi esnasındaki çocuğun genel haline bakılır. Bu anlamlar yalnızca oyun terapisi esnasında ek bir bilgi/gözlem olarak işimize yarar. Çocukların yaşlarına, yaşamakta oldukları sorunlara, içinde bulundukları olumlu ya da olumsuz durumları oynadıkları oyunlar ve oyunlarda seçtikleri oyuncaklar aracılığıyla bizlerle paylaşırlar. Çocuk Merkezli Oyun Terapisi çocuklara verdiği güvenle yaşanmakta olan durum ne kadar zorlayıcı olursa olsun çocuklara kendilerini ifade edebilmeleri için özgür ve özel bir ortam yaratıyor.
SIK SORULAN SORULAR:
KAÇ YAŞA UYGULAMA YAPILIR?
- 2-12 yaş arasına uygulanır.
KAÇ SEANS SÜRÜYOR?
- Oyun Terapisinin ne kadar süreceğiyle alakalı kesin bir süre belirtmek mümkün değildir. Çocuktan çocuğa değişir. Bu süreç çocuğun probleminin türü, problemin ne derecede olduğu, geçmiş öyküsü, gelişimsel özellikleri, kendi iyileşme temposu ve ailenin sürece düzenli katılımı gibi faktörlerden etkilenmektedir. En az 10 seans, en fazla 24-26 seans sürer. 24-26 seanslara kadar yapılan terapiler, akut seviyedeyse (durum çok ciddiyse) sürer. Ancak ortalama seans sayısının 10 ile 18 arasında arasında değişebildiğini söyleyebiliriz.
UYGULAMA NASIL GERÇEKLEŞİYOR (ONLINE MI YÜZ YÜZE Mİ)?
- Hem online hem yüz yüze uygulama için uygun bir yöntemdir.
ONLINE UYGULAMALARDA GEREKLİ OLAN ŞEYLER NELERDİR?
- Online uygulamalarda evde herhangi bir teknolojik alet (bilgisayar, telefon, tablet..) ve internetin olması gerekir.
ONLINE UYGULAMALARDA UYGULAMA NEREDE GERÇEKLEŞİR?
- Online uygulama yapılıyorsa çocuğun odasında veya herhangi sessiz, sakin, çocuğun tek başına olacağı, oyuncaklarının olduğu bir odada yapılır.
AİLEYLE GÖRÜŞMELER YAPILIYOR MU? NE SIKLIKLA YAPILIYOR?
- Aileyle her seans sonrası minik görüşmeler sağlanır, gerekli görüldüğü durumlarda uzun uzun da konuşulur. 5-6. seansın sonunda aileyle detaylı görüşme gerçekleştirilir. Çocuk bu süre içerisinde sürece alışır, terapistle bir bağ kurar, oyunlarında da temalaşma (belli bir konunun belirlendiğini) görürüz. Bu sebeple 5-6. Seansın sonunda detaylı görüşme yapılır.
AİLEYLE ÖN GÖRÜŞME YAPILIYOR MU?
- Aile oyun terapisi desteği almaya karar verdikten sonra, aileyle terapiye başlamadan önce ön görüşme yapılır. Aileden anamnez alınır.
UYGULAMA ESNASINDA ODADA KİMLER BULUNUR?
- Uygulama odasında terapist ve çocuk olur.
SEANSLARIN SIKLIĞI NE ARALIKLARLA GERÇEKLEŞİR?
- Haftada 1 seans yapılır (eğer akut seviyeyse, terapist uygun görürse 2 güne çıkartabilir)
SEANS SÜRESİ NE KADARDIR?
- Terapistten terapiste değişir. Ortalama olarak seans süresi 30-50 dakika arasındadır.
HANGİ DURUMLARDA ÇOCUK MERKEZLİ OYUN TERAPİSİ UYGULANIR?
- İstismar (fiziksel, cinsel, duygusal..)
- Boşanma
- Kaygı ve Takıntı Problemleri
- Duygusal İhmal
- Dikkat Eksikliği
- Hiperaktivite
- Depresyon
- Korku Durumları
- Otizm
- Yaygın Gelişimsel Bozukluklar
- Sosyal Beceri Bozukluğu
- Travma
- Yakınını Kaybetme/ Ölüm/ Yas Süreci
- Okul Uyum Sorunları
- Alt Islatma/Dışkı Kaçırma ya da Tutma
- Okul Fobisi
- Akademik ve Sosyal Gelişim Sorunları
- Kronik Rahatsızlık
- Gelişimsel Sorunlar
- Fiziksel Şiddet
- Akran Zorbalığı
- Kardeş Kıskançlığı
- Tırnak Yeme
- İçe dönüklük
- Özgüven Eksikliği
- Uyku Problemi
- Öğrenme Güçlüğü
- Agresif Davranışlar
- Beslenme Problemleri
- Davranışlarını Kontrol Edememe
Buket Paşalı
Çocuk Gelişimci ve Aile Danışmanı
